2022
Informacje ogólne i występowanie
W przemyśle cementowym surowce ilaste są wykorzystywane do wypału klinkieru cementowego, a także do otrzymywania dodatków pucolanowych do cementu (i betonu).
W produkcji klinkieru surowce ilaste (gliny, iły, łupki ilaste, pyły, lessy, syderyty ilaste i inne) stanowią naturalne dodatki uzupełniające lub korygujące skład surowca podstawowego, którym są skały węglanowe: wapienie i margle. Według klasyfikacji stosowanej w przemyśle cementowym surowce ilaste zalicza się do tzw. surowców niskich. Surowce niskie zawierają <42% cao (<75% CaCO3), surowce normalne 42-45% CaO (75-80% CaCO3), surowce wysokie >45% CaO (>80% CaCO3). Wsad do pieca powinien zawierać 75-80% CaCO3 (42-45% CaO) oraz cechować się właściwymi proporcjami głównych składników (CaO, SiO2, Al2O3 i Fe2O3) i niską zawartością domieszek szkodliwych. Proporcje głównych składników charakteryzują: moduł hydrauliczny MH = CaO/(SiO2 + Al2O3 + Fe2O3), moduł krzemionkowy MK = SiO2/(Al2O3 + Fe2O3) oraz moduł glinowy MG = Al2O3/Fe2O3. W przypadku produkcji klinkieru portlandzkiego ich wartości powinny zawierać się w przedziałach: MH – 1,9-2,9; MK – 2,1-3,5; MG – 1,0-2,8.
Do produkcji cementu (z klinkieru) mogą być wykorzystywane surowce ilaste poddane obróbce termicznej, które po zmieleniu wykazują właściwości pucolanowe i stanowią substytut klinkieru cementowego. Materiałami tego typu są np. przepalone łupki przywęglowe lub wyprażone gliny kaolinitowe (metakaolinit). Dodatki pucolanowe obniżają koszty wytwarzania cementu (przede wszystkim zużycie energii) i mają korzystny wpływ na właściwości cementu i betonu. Ich dopuszczalna zawartość w cemencie wynosi 55%.
Prawo geologiczne i górnicze nie określa granicznych wartości parametrów definiujących złoże tej kopaliny – nie jest ona wymieniona w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 1 lipca 2015 r. w sprawie dokumentacji geologicznej złoża kopaliny, z wyłączeniem złoża węglowodorów (Dz. U. 2015 poz. 987). Decydujące są potrzeby i wymagania odbiorcy surowca w zakresie jego rodzaju i składu. Niepożądana jest zawartość: MgO, P2O5 i Mn2O3, wysoka zawartość SO3 oraz alkaliów – NaO i K2O. Składniki te mają niekorzystny wpływ na proces produkcji i jakość cementu. Ważne są mała odległość złoża od zakładu i dogodne warunki eksploatacji.
Stopień zagospodarowania rozpoznanych złóż i wielkość wydobycia są niskie, ponieważ już na etapie dokumentowania zasobów surowca dla przemysłu cementowego (wapienie i margle) oraz planowania eksploatacji dąży się do optymalizacji składu surowca i ogranicza konieczność jego korygowania. Poza tym do produkcji klinkieru i cementu wykorzystuje się ok. 4,5 mln ton/rok surowców wtórnych (odpadowych, antropogenicznych), w tym żużle hutnicze, uboczne produkty spalania węgli, łupki przywęglowe i inne.
Zasoby i wydobycie
Geologiczne zasoby bilansowe na koniec 2022 r. wyniosły 279 477 mln t. W stosunku do 2021 r. ich stan zmniejszył się o 0,306 mln t (0,1%).
Stopień rozpoznania i stan zagospodarowania złóż przedstawiono w tabeli 1, a rozmieszczenie złóż (łącznie z surowcami ilastymi ceramiki budowlanej) – na mapie.
Tabela 1. Surowce ilaste dla przemysłu cementowego – mln tW 2022 r. dodatki do dokumentacji geologicznych wykonano dla złóż Buśno i Podgórze w województwie lubelskim. W przypadku złoża Buśno odnotowano przyrost zasobów (saldo 0,068 mln t; poszerzenie granic złoża; aktualizacja stanu zasobów). Natomiast w przypadku złoża Podgórze nastąpił ubytek zasobów (−0,341 mln t gliny do produkcji klinkieru cementowego) w związku z jego włączeniem w granice złoża piasków i żwirów Wereszcze Duże (gliny – kop. towarzysząca – surowce dla prac inżynierskich, ewentualnie do produkcji cementu).
Wydobycie wyniosło 0,055 mln t. W porównaniu do 2021 roku było niższe o 0,032 mln t, czyli o 36,8%. Eksploatowano 2 złoża w województwie lubelskim: Buśno i Lechówka. Odbiorcą surowca była cementownia Chełm.
W cementowni Kujawy od wielu lat jako surowiec niski są wykorzystywane piaski kwarcowe ze złoża Barcin-Piechcin-Pakość (woj. kujawsko-pomorskie), ujęte w rozdziale Piaski kwarcowe do produkcji betonów komórkowych i cegły wapienno-piaskowej. W 2022 r. wydobyto 0,077 mln t tego surowca.
Zasoby przemysłowe surowców do produkcji cementu ustalono dla 4 złóż położonych w województwie lubelskim i wynoszą ogółem 2 840 mln t.
Na figurze przedstawiono wielkość zasobów bilansowych i wydobycia surowców ilastych do produkcji cementu w Polsce w latach 1989-2022.
Stopień rozpoznania zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Skały ilaste przydatne do produkcji klinkieru cementowego występują na znacznych obszarach kraju i są łatwo dostępne. Udokumentowane złoża oraz zidentyfikowane obszary prognostyczne i perspektywiczne obejmują zróżnicowane litologicznie formacje geologiczne: od czwartorzędowych, aż po kambryjskie. Przydatność skał ilastych do produkcji dodatków pucolanowych nie była dotychczas przedmiotem szerszych badań w naszym kraju. Największy potencjał w tym zakresie mają regiony: dolnośląski, górnośląski i świętokrzyski, gdzie występują utwory ilaste bogate w kaolinit.
Skały ilaste, potencjalnie przydatne do produkcji cementu, występują praktycznie na terenie całego kraju, a wymagania jakościowe są na tyle niskie, że nie stanowią większej bariery w poszukiwaniach. Istniejąca baza zasobowa przekracza aktualne potrzeby przemysłu cementowego. Zastosowanie znajdują także kopaliny ilaste początkowo przeznaczone do innych celów np.: do produkcji glinoporytu (ceramiczne kruszywo lekkie) lub ceramiki budowlanej. Wiele z tych złóż w obecnych warunkach gospodarczych nie ma szans na wykorzystanie zgodne z kierunkiem ich dokumentowania)*.
Opracował: Wojciech Szczygielski
* Szczygielski W., Walentek I., 2020 – „Surowce ceramiki budowlanej (building ceramics raw materials), surowce do produkcji kruszyw ceramicznych i cementu (mineral raw materials for production of clay aggregates and cement clinker)”. W: „Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31.12.2018 r.” (red. Szamałek K., Szuflicki M., Mizerski W.): 239-257. PIG-PIB, Warszawa.
2021
Informacje ogólne i występowanie
W przemyśle cementowym surowce ilaste są wykorzystywane do wypału klinkieru cementowego, a także do otrzymywania dodatków pucolanowych do cementu (i betonu).
W produkcji klinkieru surowce ilaste (gliny, iły, łupki ilaste, pyły, lessy, syderyty ilaste i inne) stanowią naturalne dodatki uzupełniające lub korygujące skład surowca podstawowego, którym są skały węglanowe: wapienie i margle. Według klasyfikacji stosowanej w przemyśle cementowym surowce ilaste zalicza się do tzw. surowców niskich. Surowce niskie zawierają <42% cao (<75% CaCO3), surowce normalne 42-45% CaO (75-80% CaCO3), surowce wysokie >45% CaO (>80% CaCO3). Wsad do pieca powinien zawierać 75-80% CaCO3 (42-45% CaO) oraz cechować się właściwymi proporcjami głównych składników (CaO, SiO2, Al2O3 i Fe2O3) i niską zawartością domieszek szkodliwych. Proporcje głównych składników charakteryzują: moduł hydrauliczny MH = CaO/(SiO2 + Al2O3 + Fe2O3), moduł krzemionkowy MK = SiO2/(Al2O3 + Fe2O3) oraz moduł glinowy MG = Al2O3/Fe2O3. W przypadku produkcji klinkieru portlandzkiego ich wartości powinny zawierać się w przedziałach: MH – 1,9-2,9; MK – 2,1-3,5; MG – 1,0-2,8.
Do produkcji cementu (z klinkieru) mogą być wykorzystywane surowce ilaste poddane obróbce termicznej, które po zmieleniu wykazują właściwości pucolanowe i stanowią substytut klinkieru cementowego. Materiałami tego typu są np. przepalone łupki przywęglowe lub wyprażone gliny kaolinitowe (metakaolinit). Dodatki pucolanowe obniżają koszty wytwarzania cementu (przede wszystkim zużycie energii) i mają korzystny wpływ na właściwości cementu i betonu. Ich dopuszczalna zawartość w cemencie wynosi 55%.
Prawo geologiczne i górnicze nie określa granicznych wartości parametrów definiujących złoże tej kopaliny – nie jest ona wymieniona w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 1 lipca 2015 r. w sprawie dokumentacji geologicznej złoża kopaliny, z wyłączeniem złoża węglowodorów (Dz. U. 2015 poz. 987). Decydujące są potrzeby i wymagania odbiorcy surowca w zakresie jego rodzaju i składu. Niepożądana jest zawartość: MgO, P2O5 i Mn2O3, wysoka zawartość SO3 oraz alkaliów – NaO i K2O. Składniki te mają niekorzystny wpływ na proces produkcji i jakość cementu. Ważne są mała odległość złoża od zakładu i dogodne warunki eksploatacji.
Stopień zagospodarowania rozpoznanych złóż i wielkość wydobycia są niskie, ponieważ już na etapie dokumentowania zasobów surowca dla przemysłu cementowego (wapienie i margle) oraz planowania eksploatacji dąży się do optymalizacji składu surowca i ogranicza konieczność jego korygowania. Poza tym do produkcji klinkieru i cementu wykorzystuje się ok. 4,5 mln ton/rok surowców wtórnych (odpadowych, antropogenicznych), w tym żużle hutnicze, uboczne produkty spalania węgli, łupki przywęglowe i inne.
Zasoby i wydobycie
Geologiczne zasoby bilansowe na koniec 2021 r. wynosiły 279 783 mln t. W stosunku do 2020 r. ich stan wzrósł o 0,267 mln t (0,1%).
Stopień rozpoznania i stan zagospodarowania złóż przedstawiono w tabeli 1, a rozmieszczenie złóż (łącznie z surowcami ilastymi ceramiki budowlanej) – na mapie.
W 2021 r. w województwie lubelskim udokumentowano nowe złoże – Podgórze. Zasoby glin (0,341 mln t) przeznaczonych do produkcji klinkieru cementowego stanowią w tym złożu kopalinę towarzyszącą, a kopaliną główną są piaski do celów budowlanych (kruszywo naturalne).
Wydobycie wyniosło 0,087 mln t. W porównaniu do 2020 roku było niższe o 0,005 mln t, czyli o 5,4%. Eksploatowano 2 złoża w województwie lubelskim: Buśno i Lechówka. Surowiec zużyła cementownia Chełm.
W cementowni Kujawy od wielu lat jako surowiec niski są wykorzystywane piaski kwarcowe ze złoża Barcin-Piechcin-Pakość (woj. kujawsko-pomorskie), ujęte w rozdziale Piaski kwarcowe do produkcji betonów komórkowych i cegły wapienno-piaskowej. W 2021 r. wydobyto 0,020 mln t tego surowca.
Na figurze przedstawiono wielkość zasobów bilansowych i wydobycia surowców ilastych do produkcji cementu w Polsce w latach 1989-2021.
Stopień rozpoznania zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Skały ilaste przydatne do produkcji klinkieru cementowego występują na znacznych obszarach kraju i są łatwo dostępne. Udokumentowane złoża oraz zidentyfikowane obszary prognostyczne i perspektywiczne obejmują zróżnicowane litologicznie formacje geologiczne: od czwartorzędowych, aż po kambryjskie. Przydatność skał ilastych do produkcji dodatków pucolanowych nie była dotychczas przedmiotem szerszych badań w naszym kraju. Największy potencjał w tym zakresie mają regiony: dolnośląski, górnośląski i świętokrzyski, gdzie występują utwory ilaste bogate w kaolinit.
Skały ilaste, potencjalnie przydatne do produkcji cementu, występują praktycznie na terenie całego kraju, a wymagania jakościowe są na tyle niskie, że nie stanowią większej bariery w poszukiwaniach. Istniejąca baza zasobowa przekracza aktualne potrzeby przemysłu cementowego. Zastosowanie znajdują także kopaliny ilaste początkowo przeznaczone do innych celów np.: do produkcji glinoporytu (ceramiczne kruszywo lekkie) lub ceramiki budowlanej. Wiele z tych złóż w obecnych warunkach gospodarczych nie ma szans na wykorzystanie zgodne z kierunkiem ich dokumentowania)*.
Opracował: Wojciech Szczygielski
* Szczygielski W., Walentek I., 2020 – „Surowce ceramiki budowlanej (building ceramics raw materials), surowce do produkcji kruszyw ceramicznych i cementu (mineral raw materials for production of clay aggregates and cement clinker)”. W: „Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31.12.2018 r.” (red. Szamałek K., Szuflicki M., Mizerski W.): 239-257. PIG-PIB, Warszawa.
2020
Informacje ogólne i występowanie
Surowce ilaste wykorzystuje się w produkcji klinkieru cementowego jako dodatek korygujący skład wsadu do pieca, którego podstawowym komponentem są skały węglanowe: wapienie i margle. Optymalna zawartość węglanu wapnia (CaCO3) w surowcu do wypału klinkieru wynosi 75-80%. Jeżeli skład surowca podstawowego odbiega od wartości optymalnych, wówczas stosuje się różne dodatki mineralne. Surowce ilaste obniżają zawartość węglanu wapnia CaCO3 i zwiększają udział tlenków SiO2, Al2O3 i Fe2O3.
Według klasyfikacji stosowanej w przemyśle cementowym surowce ilaste zalicza się do surowców niskich. Surowce niskie zawierają <42% cao (<75% CaCO3), surowce normalne 42-45% CaO (75-80% CaCO3), surowce wysokie >45% CaO (>80% CaCO3).
Stopień zagospodarowania złóż i wielkość wydobycia są niskie. Wynika to z tego, że już na etapie dokumentowania złóż dla przemysłu cementowego (wapienie i margle) i ich eksploatacji dąży się do optymalizacji składu surowca, ograniczając konieczność jego korygowania. Poza tym jako korektory wsadu piecowego powszechnie są stosowane surowce odpadowe: pyły, popioły, żużle hutnicze, ilaste odpady górnicze.
Pod względem litologicznym udokumentowane zasoby stanowią przede wszystkim iły i iłołupki, a także gliny, lessy i pyły.
Zasoby i wydobycie
Geologiczne zasoby bilansowe na koniec 2020 r. wynosiły 279 516 mln t. W stosunku do 2019 r. nieznacznie wzrosły – o 0,058 mln t.
Stopień rozpoznania i stan zagospodarowania złóż przedstawiono w tabeli 1, a rozmieszczenie złóż (łącznie z surowcami ilastymi ceramiki budowlanej) – na mapie.
W 2020 r. udokumentowano nowe złoże – Lechówka III. Zasoby glin i pyłów (0,151 mln t) do produkcji cementu stanowią kopalinę towarzyszącą w złożu piasków do celów budowlanych (kruszywo naturalne).
Eksploatowano 2 złoża w województwie lubelskim: Buśno i Lechówka. Wydobycie wyniosło 0,092 mln t. W porównaniu do roku poprzedniego było niższe o 0,073 mln t, czyli o 44%. Surowiec wykorzystała cementownia Chełm.
W cementowni Kujawy jako surowiec niski od wielu lat są wykorzystywane piaski kwarcowe ze złoża Barcin-Piechcin-Pakość (woj. kujawsko-pomorskie), ujęte w rozdziale Piaski kwarcowe do produkcji betonów komórkowych i cegły wapienno-piaskowej. W 2020 r. wydobyto 0,065 mln t tego surowca (w poprzednim roku nie były wydobywane).
Na figurze przedstawiono wielkość zasobów bilansowych i wydobycia surowców ilastych do produkcji cementu w Polsce w latach 1989-2020.
Stopień rozpoznania zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Skały ilaste potencjalnie przydatne do produkcji cementu występują praktycznie na terenie całego kraju, a wymagania jakościowe są na tyle niskie, że nie stanowią większej bariery w poszukiwaniach. Istniejąca baza zasobowa przekracza aktualne potrzeby przemysłu cementowego. Zastosowanie mogą znaleźć także kopaliny ilaste początkowo przeznaczone do innych celów, np. do produkcji glinoporytu (ceramiczne kruszywo lekkie) lub ceramiki budowlanej. Wiele złóż wymienionych kopalin w obecnych warunkach gospodarczych nie ma szans na wykorzystanie zgodne z kierunkiem ich dokumentowania*.
Opracował: Wojciech Szczygielski
* Szczygielski W., Walentek I., 2020 – „Surowce ceramiki budowlanej (building ceramics raw materials), surowce do produkcji kruszyw ceramicznych i cementu (mineral raw materials for production of clay aggregates and cement clinker)”. W: „Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31.12.2018 r.” (red. Szamałek K., Szuflicki M., Mizerski W.): 239-257. PIG-PIB, Warszawa.
2019
Informacje ogólne i występowanie
Surowce ilaste wykorzystuje się w produkcji klinkieru cementowego jako dodatek korygujący skład wsadu do pieca, którego podstawowym komponentem są skały węglanowe: wapienie i margle. Optymalna zawartość węglanu wapnia (CaCO3) w surowcu do wypału klinkieru wynosi 75-80%. W przypadku, gdy skład surowca podstawowego różni się od składu optymalnego, stosuje się różne dodatki mineralne. Surowce ilaste obniżają zawartość węglanu wapnia CaCO3 i zwiększają udział tlenków SiO2, Al2O3 i Fe2O3.
Według klasyfikacji stosowanej w przemyśle cementowym surowce ilaste zalicza się do surowców niskich. Surowce niskie zawierają <42% cao (<75% CaCO3), surowce normalne 42-45% CaO (75-80% CaCO3), surowce wysokie >45% CaO (>80% CaCO3).
Zagospodarowanie zasobów i wydobycie surowców ilastych do produkcji cementu jest małe. Już na etapie dokumentowania i eksploatacji złóż kopalin dla przemysłu cementowego dąży się do optymalizacji składu surowca, ograniczając konieczność jego korygowania dodatkami. Powszechnie są też wykorzystywane surowce odpadowe: pyły, popioły, żużle hutnicze, ilaste odpady górnicze i inne.
Pod względem litologicznym udokumentowane zasoby stanowią przede wszystkim iły i iłołupki, a także gliny, lessy i pyły.
Zasoby i wydobycie
Geologiczne zasoby bilansowe na koniec 2019 r. wynoszą 279 458 mln t. W stosunku do 2018 r. zmniejszyły się o 0,183 mln t (0,1%).
Stopień rozpoznania i stan zagospodarowania złóż przedstawiono w tabeli 1, a rozmieszczenie złóż (łącznie z surowcami ilastymi ceramiki budowlanej) – na mapie.
W 2019 r. udokumentowano nowe złoże Lechówka II. Zasoby glin i pyłów (0,139 mln t) do produkcji cementu stanowią w tym złożu kopalinę towarzyszącą, a kopaliną główną są piaski (kruszywo naturalne). Natomiast dla złoża glin lessowych Buśno opracowano dodatek do dokumentacji geologicznej, aktualizujący zasoby i granice tego złoża (ubytek 0,150 mln t).
W roku sprawozdawczym eksploatowano 2 złoża w województwie lubelskim: Buśno i Lechówka. Surowiec wykorzystała cementownia Chełm. Wydobycie wyniosło łącznie 0,165 mln t i w porównaniu z rokiem ubiegłym wzrosło o 30,9%. W cementowni Kujawy, jako surowiec niski, od wielu lat są wykorzystywane piaski kwarcowe ze złoża Barcin-Piechcin-Pakość (woj. kujawsko-pomorskie), ujęte w rozdziale Piaski kwarcowe do produkcji betonów komórkowych i cegły wapienno-piaskowej, ale w 2019 r. złoże to nie było eksploatowane.
Na figurze przedstawiono wielkość zasobów bilansowych i wydobycia surowców ilastych do produkcji cementu w Polsce w latach 1989-2019.
Stopień rozpoznania zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Skały ilaste potencjalnie przydatne do produkcji cementu występują praktycznie na terenie całego kraju, a wymagania jakościowe są na tyle niskie, że nie stanowią większej bariery w poszukiwaniach. Istniejąca baza zasobowa przekracza aktualne potrzeby krajowe. Poza tym do produkcji cementu mogą znaleźć zastosowanie kopaliny ilaste dokumentowane do innych celów, np.: do produkcji glinoporytu czy do produkcji ceramiki budowlanej, które nie znajdują zastosowania zgodnego z pierwotnym przeznaczeniem*.
Opracował: Wojciech Szczygielski
* Szczygielski W., Walentek I., 2020 – „Surowce ceramiki budowlanej (building ceramics raw materials), surowce do produkcji kruszyw ceramicznych i cementu (mineral raw materials for production of clay aggregates and cement clinker)”. W: „Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31.12.2018 r.” (red. Szamałek K., Szuflicki M., Mizerski W.): 239-257. PIG-PIB, Warszawa.
2018
Surowce ilaste wykorzystuje się w produkcji klinkieru cementowego jako dodatek korygujący skład wsadu do pieca, którego podstawowym komponentem są skały węglanowe: wapienie i margle. Optymalna zawartość węglanu wapnia (CaCO3) w surowcu do wypału klinkieru wynosi 75-80%. W przypadku, gdy skład surowca podstawowego różni się od składu optymalnego, stosuje się różne dodatki mineralne. Surowce ilaste obniżają zawartość węglanu wapnia CaCO3 i zwiększają udział tlenków SiO2, Al2O3 i Fe2O3.
Według klasyfikacji stosowanej w przemyśle cementowym surowce ilaste zalicza się do surowców niskich. Surowce niskie zawierają <42% cao (<75% CaCO3), surowce normalne 42-45% CaO (75-80% CaCO3), surowce wysokie >45% CaO (>80% CaCO3).
Zagospodarowanie zasobów i wydobycie surowców ilastych do produkcji cementu jest małe. Wynika to po pierwsze z tego, że już na etapie dokumentowania i eksploatacji złóż kopalin dla przemysłu cementowego dąży się do optymalizacji składu surowca, ograniczając konieczność jego korygowania, a po drugie z tego, że jako surowiec niski często stosuje się surowce odpadowe (pyły, popioły, żużle hutnicze i inne), które zastępują surowce naturalne.
Pod względem litologicznym udokumentowane zasoby stanowią przede wszystkim iły i iłołupki, a także gliny, lessy i pyły.
Geologiczne zasoby bilansowe na koniec 2018 r. wynoszą 279 641 mln t. W stosunku do 2017 r. zwiększyły się o 2 429 mln t (0,9%).
Stopień rozpoznania i stan zagospodarowania złóż przedstawiono w tabeli 1, a rozmieszczenie złóż (łącznie z surowcami ilastymi ceramiki budowlanej) – na mapie.
W 2018 r. zatwierdzono dodatek do dokumentacji geologicznej złoża glin lessowych Buśno (2 543 mln t), przeznaczonych do produkcji cementu. Poszerzono wcześniejsze granice złoża i zaktualizowano stan zasobów na obszarze eksploatowanym. Do 2017 r. zasoby tego złoża były notowane w rozdziale „Surowce ilaste ceramiki budowlanej”, ale już od 2012 r. surowiec wykorzystywano do produkcji klinkieru cementowego, a wyrobu cegły zaniechano. Na podstawie decyzji zatwierdzającej dodatek do dokumentacji wykreślono z ewidencji złoże Lechówka dz.97/1,101/1, ponieważ jego obszar i zasoby zostały włączone do złoża kruszywa naturalnego Lechówka w którym surowce do produkcji cementu są kopaliną towarzyszącą.
W 2018 r. eksploatowano 2 złoża w województwie lubelskim: Buśno i Lechówka dla cementowni Chełm. Wydobycie wyniosło 0,114 mln t. W porównaniu do 2017 r. wydobycie w tym rejonie wzrosło 2-krotnie. Do produkcji cementu w cementowni Kujawy, jako surowiec niski, są wykorzystywane piaski kwarcowe ze złoża Barcin-Piechcin-Pakość (woj. kujawsko-pomorskie), ujęte w rozdziale „Piaski kwarcowe do produkcji betonów komórkowych i cegły wapienno-piaskowej”. Ich wydobycie w 2018 r. wyniosło ok. 0,143 mln t (0,084 mln m3), czyli było ponad 2-krotnie wyższe niż w 2017 r. (ok. 0,069 mln t; 0,040 mln m3).
Na figurze przedstawiono wielkość zasobów bilansowych i wydobycia surowców ilastych do produkcji cementu w Polsce w latach 1989-2018.
Stopień rozpoznania zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Wojciech Szczygielski
2017
Surowce ilaste wykorzystuje się w produkcji klinkieru cementowego, jako dodatek korygujący skład wsadu do pieca. Podstawowym surowcem do produkcji klinkieru są surowce węglanowe: wapienie i margle. Optymalna zawartość węglanu wapnia we wsadzie do pieca cementowego wynosi 75-80%. W przypadku, gdy skład surowca podstawowego różni się od składu optymalnego, stosuje się różne dodatki mineralne. Dodatek surowca ilastego obniża zawartość CaCO3 i zwiększa udział SiO2, Al2O3 i Fe2O3.
Surowce ilaste zalicza się do surowców niskich. Według klasyfikacji stosowanej w przemyśle cementowym: surowce niskie zawierają poniżej 42% CaO (<75% CaCO3), surowce normalne zawierają 42-45% CaO (75-80% CaCO3), a surowce wysokie zawierają >45% CaO (>80% CaCO3).
Zagospodarowanie zasobów i wydobycie surowców ilastych do produkcji cementu jest małe. Wynika to po pierwsze z tego, że już na etapie dokumentowania i eksploatacji złóż kopalin dla przemysłu cementowego dąży się do optymalizacji składu surowca, ograniczając konieczność jego korygowania, a po drugie z tego, że jako surowiec niski często stosuje się surowce odpadowe (pyły, popioły, żużle hutnicze i inne), które zastępują surowce naturalne.
Pod względem litologicznym udokumentowane zasoby stanowią przede wszystkim iły i iłołupki, a także gliny, lessy i pyły.
Geologiczne zasoby bilansowe w 2017 r. wynosiły 277,21 mln t. W stosunku do 2016 r. zwiększyły się o 0,402 mln t (0,1%).
Stopień rozpoznania i stan zagospodarowania złóż przedstawiono w tabeli 1, a rozmieszczenie złóż (łącznie z surowcami ilastymi ceramiki budowlanej) – na mapie.
W 2017 r. zatwierdzono dokumentację geologiczną złoża kruszywa naturalnego Lechówka wraz z kopaliną towarzyszącą – surowcami ilastymi do produkcji cementu (gliny i pyły). W jego granicach oprócz terenów nowo udokumentowanych znalazło się 6 obszarów udokumentowanych wcześniej, w tym 5 złóż kruszywa naturalnego wraz z surowcami ilastymi do produkcji cementu: Lechówka dz.99; Lechówka dz. 102/1, 99; Lechówka dz.86; Lechówka dz. 104/1; Lechówka dz.97/1,101/1. Dla 4 spośród wymienionych złóż, oprócz ostatniego, wykonano dodatki rozliczeniowe i na podstawie decyzji zatwierdzających wykreślono je z ewidencji.
W wyniku weryfikacji i harmonizacji informacji o złożach, na podstawie decyzji zatwierdzającej dodatek rozliczeniowy do dokumentacji geologicznej z 2000 r., z ewidencji zasobów wykreślono wyeksploatowane złoże Pawłów w woj. lubelskim.
Wydobycie ze złóż ujętych w tym rozdziale prowadzono w ostatnich latach tylko na Lubelszczyźnie dla cementowni Chełm. W 2017 r. były eksploatowane złoża: Lechówka dz. 102/1, 99 oraz Lechówka dz. 104/1. Łącznie wydobyto ponad 0,007 mln t.
Poza tym dla cementowni Chełm wydobyto w 2017 r. 0,057 mln t (0,029 mln m3) ze złoża surowca ilastego ceramiki budowlanej Buśno (woj. lubelskie). Surowiec ze złoża Buśno od 2012 r. jest stosowany do produkcji klinkieru cementowego, natomiast produkcji ceramiki budowlanej zaniechano ze względu na jej nieopłacalność. Złoże to nadal jest notowane w rozdziale Surowce ilaste ceramiki budowlanej, zgodnie z ustalonym w dokumentacji geologicznej zastosowaniem surowca.
Do produkcji cementu w cementowni Kujawy jako surowiec niski są wykorzystywane także piaski kwarcowe ze złoża Barcin-Piechcin-Pakość (woj. kujawsko-pomorskie) ujęte w rozdziale Piaski kwarcowe do produkcji betonów komórkowych i cegły wapienno-piaskowej. Ich wydobycie w 2017 r. wyniosło ok. 0,069 mln t (0,040 tys. m3).
Na figurze przedstawiono wielkość zasobów bilansowych i wydobycia surowców ilastych do produkcji cementu w Polsce w latach 1989-2017.
Stopień rozpoznania zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Wojciech Szczygielski
2016
Surowce ilaste wykorzystuje się w produkcji klinkieru cementowego jako dodatek korygujący skład wsadu do pieca. Podstawowym surowcem do produkcji klinkieru są surowce węglanowe: wapienie i margle. Optymalna zawartość węglanu wapnia we wsadzie do pieca cementowego wynosi 75-80%. W przypadku, gdy skład surowca podstawowego różni się od składu optymalnego, stosuje się różne dodatki mineralne. Dodatek surowca ilastego obniża zawartość CaCO3 i zwiększa udział SiO2, Al2O3 i Fe2O3.
Surowce ilaste zalicza się do surowców niskich. Według klasyfikacji stosowanej w przemyśle cementowym: surowce niskie – zawierają poniżej 42% CaO (<75% CaCO3), surowce normalne – zawierają 42-45% CaO (75-80% CaCO3), a surowce wysokie – zawierają >45% CaO (>80% CaCO3).
Zagospodarowanie zasobów i wydobycie surowców ilastych do produkcji cementu jest małe. Wynika to po pierwsze z tego, że już na etapie dokumentowania i eksploatacji złóż kopalin dla przemysłu cementowego dąży się do optymalizacji składu surowca, ograniczając konieczność jego uzdatniania, a po drugie z tego, że jako surowiec niski często stosuje się surowce odpadowe (pyły, popioły, żużle hutnicze i inne), które zastępują surowce naturalne.
Pod względem litologicznym udokumentowane zasoby stanowią przede wszystkim iły i iłołupki, a także gliny, lessy i pyły.
Geologiczne zasoby bilansowe w 2016 r. wynosiły 276,81 mln t. W stosunku do 2015 r. zwiększyły się o 0,279 mln t (0,1%).
Stopień rozpoznania i stan zagospodarowania złóż przedstawiono w tabeli 1, a rozmieszczenie złóż (łącznie z surowcami ilastymi ceramiki budowlanej) – na mapie.
W 2016 r. poniżej spągu złoża piasków Lechówka dz.86 udokumentowano jako kopalinę towarzysząca zasoby surowca do produkcji klinkieru cementowego (+0,294 mln t glin i pyłów).
Wydobycie ze złóż ujętych w tym rozdziale prowadzono w ostatnich latach tylko na Lubelszczyźnie dla cementowni Chełm. W 2016 r. eksploatowano jedno złoże – Lechówka dz. 102/1, 99 – z którego wydobyto 0,006 mln t.
Do produkcji cementu w cementowni Chełm wykorzystano także około 0,052 mln t (0,026 mln m3) surowca ilastego ze złoża Buśno (woj. lubelskie), które jest nadal notowane w rozdziale „Surowce ilaste ceramiki budowlanej” – zgodnie z ustalonym w dokumentacji geologicznej zastosowaniem surowca. Ale w 2012 r. zaniechano produkcji ceramiki budowlanej, a surowiec zaczęto stosować do produkcji cementu. W 2016 r. ze złoża Buśno wydobyto około 52 tys. t (26 tys. m3) surowca.
Do produkcji cementu w cementowni Kujawy jako surowiec niski są wykorzystywane także piaski kwarcowe ze złoża Barcin-Piechcin-Pakość (woj. kujawsko-pomorskie) ujęte w rozdziale „Piaski kwarcowe do produkcji betonów komórkowych i cegły wapienno-piaskowej”. Ich wydobycie w 2016 r. wyniosło 50 tys. t (30 tys. m3).
Stopień rozpoznania zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Wojciech Szczygielski
2015
Surowce ilaste wykorzystuje się w produkcji klinkieru cementowego jako dodatek korygujący skład wsadu do pieca. Podstawowym surowcem do produkcji klinkieru są surowce węglanowe: wapienie i margle. Optymalna zawartość węglanu wapnia we wsadzie do pieca cementowego wynosi 75-80%. Jeśli skład surowca podstawowego różni się od składu optymalnego, stosuje się różne dodatki mineralne. Dodatek surowca ilastego obniża zawartość CaCO3 i zwiększa udział SiO2, Al2O3 i Fe2O3.
Surowce ilaste zalicza się do surowców niskich. Według klasyfikacji stosowanej w przemyśle cementowym: surowce niskie zawierają poniżej 42% CaO (<75% CaCO3), surowce normalne – 42-45% CaO (75-80% CaCO3), a surowce wysokie – powyżej 45% CaO (>80% CaCO3).
Zagospodarowanie zasobów i wydobycie surowców ilastych do produkcji cementu jest małe. Wynika to po pierwsze z tego, że już na etapie dokumentowania i eksploatacji złóż kopalin dla przemysłu cementowego dąży się do optymalizacji składu surowca i ogranicza konieczność jego uzdatniania, a po drugie z tego, że jako surowiec niski często stosuje się surowce odpadowe (pyły, popioły, żużle i inne), które zastępują surowce naturalne.
Pod względem litologicznym udokumentowane zasoby stanowią przede wszystkim iły i iłołupki, a także gliny, lessy i pyły.
Geologiczne zasoby bilansowe wynoszą 276,53 mln t. W stosunku do 2014 r. zmniejszyły się one o 0,01 mln t.
Stopień rozpoznania i stan zagospodarowania złóż przedstawiono w tabeli 1, a rozmieszczenie złóż (łącznie z surowcami ilastymi ceramiki budowlanej) – na mapie.
W 2015 r. nie odnotowano żadnych nowych dokumentacji geologicznych złóż.
Z ewidencji zasobów wykreślono złoże Borki – hałda, które stanowiła hałda odpadów górniczych w rejonie szybu nr 3 kopalni rud żelaza Łęczyca I. W latach 1994-1996 surowiec ten wykorzystywano do produkcji cementu w cementowni Warta w Działoszynie. Według ewidencji zasobów z 300 tys. t, ustalonych w projekcie zagospodarowania złoża, pozostało około 8 tys. t.
W 2015 r. nie odnotowano wydobycia ze złóż opisanych w tym rozdziale. W ostatnich latach wydobycie omawianych surowców prowadzono tylko na Lubelszczyźnie, dla cementowni Chełm. Od 2012 r. cementownia ta wykorzystuje surowiec lessowy ze złoża Buśno (województwo lubelskie), który wcześniej przez wiele lat stosowano do produkcji cegły ceramicznej, zgodnie z dokumentacją geologiczną złoża. Z tego powodu złoże to nadal jest notowane w rozdziale o surowcach ilastych ceramiki budowlanej. W 2015 r. ze złoża Buśno wydobyto i w całości wykorzystano do produkcji cementu około 100 tys. t (50 tys. m3) surowca.
Do produkcji cementu w cementowni Kujawy jako surowiec niski są wykorzystywane także piaski kwarcowe ze złoża Barcin-Piechcin-Pakość (województwo kujawsko-pomorskie) ujęte w rozdziale „Piaski kwarcowe do produkcji betonów komórkowych i cegły wapienno-piaskowej”. Ich wydobycie w 2015 r. wyniosło 31 tys. t (18 tys. m3).
Stopień rozpoznania zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Wojciech Szczygielski
2014
Surowce ilaste wykorzystuje się w produkcji klinkieru cementowego, jako dodatek korygujący skład wsadu do pieca. Podstawowym surowcem do produkcji są surowce węglanowe: wapienie i margle. Optymalna zawartość węglanu wapnia CaCO3 we wsadzie do pieca cementowego wynosi 75-80 %. W przypadku gdy skład surowca podstawowego różni się od składu optymalnego, wówczas stosuje się różne dodatki mineralne. Dodatek surowca ilastego obniża zawartość CaCO3 i zwiększając udział SiO2, Al2O3 i Fe2O3.
Surowce ilaste zalicza się do surowców niskich. Według klasyfikacji, stosowanej w przemyśle cementowym: surowce niskie – zawierają < 42 % CaO (75 % CaCO3), surowce normalne – zawierają 42-45 % CaO (75-80 % CaCO3), surowce wysokie – zawierają > 45 % CaO (80 % CaCO3).
Zagospodarowanie zasobów i wydobycie surowców ilastych do produkcji cementu jest małe. Wynika to po pierwsze z faktu, że już na etapie dokumentowania i eksploatacji złóż dla przemysłu cementowego dąży się do optymalizacji składu surowca, ograniczając konieczność jego korygowania, a po drugie, jako surowiec niski często stosuje się surowce odpadowe: pyły, popioły, żużle i inne, które zastępują surowce naturalne.
Pod względem litologicznym udokumentowane zasoby obejmują przede wszystkim iły i iłołupki, a także gliny, lessy, pyły i iłosyderyty.
Geologiczne zasoby bilansowe wynoszą 276,54 mln t. W stosunku do 2013 r. zwiększyły się 0,25 mln t, co stanowi 0,09 %.
Stopień rozpoznania i stan zagospodarowania złóż przedstawiono w tabeli 1, a rozmieszczenie złóż (łącznie z surowcami ilastymi ceramiki budowlanej) – na mapie.
W 2014 r. zatwierdzono dodatek do dokumentacji geologicznej złoża Lechówka dz. 102/1, 99, aktualizujący i poszerzający granice złoża. Przyrost zasobów z tego tytułu wyniósł 246 tys. t.
Kopalinę wydobywano w ostatnich latach tylko na Lubelszczyźnie dla cementowni Chełm. W 2014 roku nie odnotowano wydobycia ze złóż opisanych w tym rozdziale. Natomiast do produkcji cementu znalazł zastosowanie surowiec lessowy wydobywany ze złoża Buśno (województwo lubelskie) – do niedawna wykorzystywany do produkcji cegły. Złoże to jest notowane w rozdziale „Surowce ilaste ceramiki budowlanej”. W 2014 roku wydobyto i w całości wykorzystano do produkcji cementu ok. 101 tys. t (51 tys. m3).
Do produkcji cementu w cementowni Kujawy, jako surowiec niski, są wykorzystywane także piaski kwarcowe ze złoża „Barcin-Piechcin-Pakość” (województwo kujawsko-pomorskie) ujęte w rozdziale „Piaski kwarcowe do produkcji betonów komórkowych i cegły wapienno-piaskowej”. Ich wydobycie w 2014 r. wyniosło 104 tys. t (61 tys. m3).
Stopień rozpoznania zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Wojciech Szczygielski
2013
Surowce ilaste wykorzystuje się w produkcji klinkieru cementowego, jako dodatek korygujący skład wsadu do pieca. Podstawowym surowcem do produkcji są surowce węglanowe: wapienie i margle. Optymalna zawartość węglanu wapnia CaCO3 we wsadzie do pieca cementowego wynosi 75-80 %. W przypadku gdy skład surowca podstawowego różni się od składu optymalnego, wówczas stosuje się różne dodatki mineralne. Dodatek surowca ilastego obniża zawartość CaCO3 i zwiększając udział SiO2, Al2O3 i Fe2O3.
Surowce ilaste zalicza się do surowców niskich. Według klasyfikacji, stosowanej w przemyśle cementowym: surowce niskie – zawierają < 42 % CaO (75 % CaCO3), surowce normalne – zawierają 42-45 % CaO (75-80 % CaCO3), surowce wysokie – zawierają > 45 % CaO (80 % CaCO3).
Zagospodarowanie zasobów i wydobycie surowców ilastych do produkcji cementu jest małe. Wynika to po pierwsze z faktu, że już na etapie dokumentowania i eksploatacji złóż dla przemysłu cementowego dąży się do optymalizacji składu surowca, ograniczając konieczność jego korygowania, a po drugie, jako surowiec niski często stosuje się surowce odpadowe: pyły, popioły, żużle i inne, które zastępują surowce naturalne.
Pod względem litologicznym udokumentowane zasoby obejmują przede wszystkim iły i iłołupki, a także gliny, lessy, pyły i iłosyderyty.
Geologiczne zasoby bilansowe wynoszą 276,29 mln t. W stosunku do 2012 r. zwiększyły się 0,44 mln t, co stanowi 0,16 %.
Stopień rozpoznania i stan zagospodarowania złóż przedstawiono w tabeli 1, a rozmieszczenie złóż (łącznie z surowcami ilastymi ceramiki budowlanej) – na mapie.
W 2013 r. zatwierdzono dodatek do dokumentacji geologicznej złoża Izbica V wykonany w związku z zakończeniem eksploatacji w granicach udzielonej koncesji. Poza tym przeliczono stan zasobów skorygowaną wartością gęstości kopaliny, co spowodowało przyrost zasobów o 468 tys. t.
Obecnie wydobycie prowadzi się tylko na Lubelszczyźnie, gdzie wyeksploatowano 28,37 tys. t surowca, co stanowi 32,0 % wydobycia ubiegłorocznego.
Jako surowiec niski do produkcji cementu, cementowania „Kujawy” wykorzystuje także piaski ze złoża Barcin-Piechcin-Pakość (woj. kujawsko-pomorskie) umieszczone w rozdziale „Piaski kwarcowe do produkcji betonów komórkowych i cegły wapienno-piaskowej” (zaklasyfikowane zgodnie z dokumentacją geologiczną).
Stopień rozpoznania zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Wojciech Szczygielski
2012
Surowce ilaste wykorzystuje się w produkcji klinkieru cementowego, jako dodatek korygujący skład wsadu do pieca. Podstawowym surowcem do produkcji są surowce węglanowe: wapienie i margle. Optymalna zawartość węglanu wapnia CaCO3 we wsadzie do pieca cementowego wynosi 75-80 %. W przypadku gdy skład surowca podstawowego różni się od składu optymalnego, wówczas stosuje się różne dodatki mineralne. Dodatek surowca ilastego obniża zawartość CaCO3 i zwiększając udział SiO2, Al2O3 i Fe2O3.
Surowce ilaste wykorzystuje się w produkcji klinkieru cementowego, jako dodatek korygujący skład wsadu do pieca. Podstawowym surowcem do produkcji są surowce węglanowe: wapienie i margle. Optymalna zawartość węglanu wapnia CaCO3 we wsadzie do pieca cementowego wynosi 75-80 %. W przypadku, gdy skład surowca podstawowego różni się od składu optymalnego, wówczas stosuje się różne dodatki mineralne. Dodatek surowca ilastego obniża zawartość CaCO3 i zwiększa udział SiO2, Al2O3 i Fe2O3.
Surowce ilaste zalicza się do surowców niskich. Według klasyfikacji, stosowanej w przemyśle cementowym: surowce niskie – zawierają < 42 % CaO (75 % CaCO3), surowce normalne – zawierają 42-45 % CaO (75-80 % CaCO3), surowce wysokie – zawierają > 45 % CaO (80 % CaCO3).
Zagospodarowanie zasobów i wydobycie surowców ilastych do produkcji cementu jest małe. Wynika to po pierwsze z faktu, że już na etapie dokumentowania i eksploatacji złóż dla przemysłu cementowego dąży się do optymalizacji składu surowca, ograniczając konieczność jego korygowania, a po drugie, jako surowiec niski często stosuje się surowce odpadowe: pyły, popioły, żużle i inne, które zastępują surowce naturalne.
Pod względem litologicznym udokumentowane zasoby obejmują przede wszystkim iły i iłołupki, a także gliny, lessy, pyły i iłosyderyty.
Geologiczne zasoby bilansowe wynoszą 275,85 mln t. W stosunku do 2011 r. zmniejszyły się o 7,78 mln t, co stanowi 2,7 %.
Stopień rozpoznania i stan zagospodarowania złóż przedstawiono w tabeli 1, a rozmieszczenie złóż (łącznie z surowcami ilastymi ceramiki budowlanej) – na mapie.
W 2012 r. nie zatwierdzono żadnych nowych dokumentacji geologicznych. W wyniku weryfikacji skreślono z bilansu złoże „Działoszyn” o zasobach 7 904 mln t położone w woj. łódzkim. Skorygowano także zaniżony stan zasobów złoża „Dominiczyn” z woj. lubelskiego, gdyż zasoby zatwierdzone w 1998 r. wyrażono w m3, a nie w tonach.
Wydobycie ze złóż surowców ilastych dla przemysłu cementowego prowadzi się tylko na Lubelszczyźnie. W 2012 r. z 3 eksploatowanych złóż wydobyto 88,74 tys. t surowca, co stanowi 74,1 % wydobycia ubiegłorocznego.
Jako surowiec niski do produkcji cementu, cementowania „Kujawy” wykorzystuje także piaski ze złoża „Barcin-Piechcin-Pakość” (woj. kujawsko-pomorskie) umieszczone w rozdziale „Piaski kwarcowe do produkcji betonów komórkowych i cegły wapienno-piaskowej” (zaklasyfikowane zgodnie z dokumentacją geologiczną).
Stopień rozpoznania zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Wojciech Szczygielski
2011
Surowce ilaste wykorzystuje się w produkcji klinkieru cementowego, jako dodatek korygujący skład wsadu do pieca. Podstawowym surowcem do produkcji są surowce węglanowe: wapienie i margle. Optymalna zawartość węglanu wapnia CaCO3 we wsadzie do pieca cementowego wynosi 75-80 %. W przypadku gdy skład surowca podstawowego różni się od składu optymalnego, wówczas stosuje się różne dodatki mineralne. Dodatek surowca ilastego obniża zawartość CaCO3 i zwiększając udział SiO2, Al2O3 i Fe2O3.
Surowce ilaste zalicza się do surowców niskich, według klasyfikacji stosowanej w przemyśle cementowym: surowce niskie – zawartość < 42 % CaO (75 % CaCO3), surowce normalne – zawartość 42-45 % CaO (75-80 % CaCO3), surowce wysokie – zawartości > 45 % CaO (80 % CaCO3).
Zagospodarowanie zasobów i wydobycie, omawianej kopaliny, jest małe. Wynika to po pierwsze z faktu, że już na etapie dokumentowania i eksploatacji złóż wapieni i margli do produkcji cementu dąży się do optymalizacji składu surowca ograniczając konieczność jego korygowania, a po drugie w procesie technologicznym, jako surowiec niski, często stosuje się surowce odpadowe: pyły, popioły, żużle i inne, zastępujące surowce naturalne.
Pod względem litologicznym udokumentowane zasoby tej kopaliny obejmują przede wszystkim iły, a także gliny, lessy, pyły, iłosyderyty.
Surowce ilaste do produkcji cementu zgodnie z ustawą „Prawo geologiczne i górnicze” z dnia 4 lutego 1994 r., są zaliczane do kopalin pospolitych.
Geologiczne zasoby bilansowe wynoszą 283,63 mln t. W stosunku do 2010 r. wystąpił ubytek zasobów o 0,139 mln t.
Stopień rozpoznania i stan zagospodarowania złóż przedstawiono w tabeli 1, a rozmieszczenie złóż (łącznie z surowcami ilastymi ceramiki budowlanej) – na mapie.
W 2011 r. nie przyjęto żadnych nowych dokumentacji geologicznych.
Ubytek zasobów wynika po pierwsze z tytułu eksploatacji kopaliny, a po drugie z korekty zasobów w związku z wykonaniem operatów ewidencyjnych dla złóż: Lechówka dz. 102/1, 99, Lechówka dz.97/1,101/1.
Wydobycie prowadzi się tylko na Lubelszczyźnie. W 2011 r. wydobyto 120 tys. t surowca, co stanowi 90,9 % wydobycia ubiegłorocznego.
Jako surowiec niski do produkcji cementu, cementowania „Kujawy” wykorzystuje także piaski ze złoża „Barcin-Piechcin-Pakość” (woj. kujawsko-pomorskie) umieszczone w rozdziale „Piaski kwarcowe do produkcji betonów komórkowych i cegły wapienno-piaskowej” (zaklasyfikowane zgodnie z dokumentacją geologiczną).
Stopień rozpoznania zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Wojciech Szczygielski
