Poradnik inwestora

1. Poszukiwanie wód podziemnych zaliczonych do kopalin

Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2022 r. poz. 1072 z późn. zm.) określa zasady i warunki podejmowania, wykonywania oraz zakończenia działalności w zakresie prac geologicznych oraz wydobywania kopalin ze złóż.

Według wyżej wymienionej ustawy wyróżnia się trzy rodzaje wód, które uznaje się za kopaliny. Są to: wody lecznicze, wody termalne i solanki, przy czym kopalinami nie są wody pochodzące z odwadniania wyrobisk górniczych.

Powyższa ustawa definiuje również pojęcie pracy geologicznej, którą jest m.in. projektowanie i wykonywanie badań oraz innych czynności w celu poszukiwania i rozpoznawania złóż kopalin. Wykonywanie w ramach prac geologicznych wszelkich czynności poniżej powierzchni terenu określane jest mianem robót geologicznych.

Projekt robót geologicznych

Wykonanie otworu wiertniczego ujmującego wody podziemne zaliczone do kopalin kwalifikuje się jako praca geologiczna z zastosowaniem robót geologicznych, które mogą być realizowane jedynie na podstawie, zatwierdzonego przez właściwy organ administracji geologicznej projektu robót geologicznych.

Projekt robót geologicznych określa przede wszystkim:

• cel zamierzonych robót i sposób jego osiągnięcia,
• rodzaj dokumentacji geologicznej mającej powstać w wyniku robót geologicznych,
• harmonogram robót geologicznych,
• przestrzeń, w obrębie której mają być wykonywane roboty geologiczne,
• przedsięwzięcia konieczne ze względu na ochronę środowiska, w tym wód podziemnych, sposób likwidacji wyrobisk, otworów wiertniczych, rekultywacji gruntów, a także czynności mające na celu zapobieżenie szkodom powstałym wskutek wykonywania zamierzonych robót.

Szczegółowe wymagania dotyczące projektów robót geologicznych określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących projektów robót geologicznych, w tym robót, których wykonywanie wymaga uzyskania koncesji (Dz. U. z 2011 r. poz. 288, poz. 1696) oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 lipca 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących projektów robót geologicznych, w tym robót, których wykonywanie wymaga uzyskania koncesji (Dz. U. z 2015 r. poz. 964).

Projekt robót geologicznych wykonuje osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje w zawodzie geolog. Przedkłada się go w 2 egzemplarzach w formie papierowej wraz z wnioskiem o jego zatwierdzenie właściwemu organowi administracji geologicznej (w przypadku wód uznanych za kopaliny – właściwy miejscowo marszałek województwa) oraz dołączonym dowodem opłaty skarbowej za wydanie decyzji. Zatwierdzenie projektu robót geologicznych wymaga zaopiniowania przez wójta/burmistrza/prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce wykonywania robót geologicznych, gdyż projektowane roboty geologiczne nie mogą naruszać przeznaczenia nieruchomości określonego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego oraz w odrębnych przepisach. Projekt robót geologicznych zatwierdza się na czas oznaczony, jednak nie dłuższy niż 5 lat.

Gdy po zatwierdzeniu projektu robót wprowadzane są w nim jakiekolwiek zmiany należy sporządzić dodatek do projektu robót geologicznych, który wymaga zatwierdzenia w drodze decyzji przez właściwy organ administracji geologicznej (marszałek województwa, który zatwierdził projekt robót geologicznych). Do postępowania w sprawie zatwierdzenia dodatku do projektu robót geologicznych stosuje się przepisy dotyczące postępowania w sprawie zatwierdzenia projektu robót geologicznych.

Organ administracji geologicznej odmawia zatwierdzenia projektu robót geologicznych, jeżeli:

• projektowane roboty geologiczne naruszałyby wymagania ochrony środowiska,
• projekt robót geologicznych nie odpowiada wymaganiom prawa,
• rodzaj i zakres projektowanych robót geologicznych oraz sposób ich wykonania nie odpowiadają celowi tych robót.

Dodatkowe dokumenty

Wykonanie otworu wiertniczego mającego ujmować wody uznane za kopaliny w strefach ochronnych ujęć wód, na obszarach ochronnych zbiorników wód śródlądowych, na obszarach objętych formami ochrony przyrody lub w otulinach form ochrony przyrody, w przypadku gdy jego głębokość przekracza 1000 m lub, gdy przekracza 5000 m na innych obszarach, jest przedsięwzięciem mogącym potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, dlatego wymaga uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (Dz. U. z 2019 r. poz. 1839).

Szczegółowe wymagania dotyczące przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach określają:

• ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2022 r. poz. 1029 t.j.) oraz
• rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2019 r. poz. 1839).

W przypadku, gdy głębokość otworu wiertniczego mającego ujmować wody uznane za kopaliny przekracza 100 m albo, gdy wykonywany jest on na już wyznaczonym obszarze górniczym stosuje się przepisy dotyczące zakładu górniczego i jego ruchu oraz ratownictwa górniczego. Wiercenie takiego otworu, oprócz zatwierdzenia projektu robót geologicznych wymaga także zatwierdzenia planu ruchu zakładu górniczego, który określa m.in. szczegółowe przedsięwzięcia niezbędne w celu zapewnienia bezpieczeństwa osób przebywających w zakładzie górniczym, w szczególności dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, a także ochrony elementów środowiska, ochrony obiektów budowlanych oraz zapobiegania szkodom i ich naprawy. Wniosek o zatwierdzenie planu ruchu zakładu górniczego przedkłada się co najmniej na 30 dni przed dniem zamierzonego rozpoczęcia wykonywania robót organowi nadzoru górniczego właściwemu dla miejsca wykonywania robót objętych planem (Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego), a jeżeli roboty objęte planem będą wykonywane w granicach własności miejscowej co najmniej 2 organów nadzoru górniczego – organowi nadzoru górniczego właściwemu dla siedziby zakładu górniczego.

Szczegółowe wymagania odnośnie planu ruchu zakładu górniczego określono w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2017 r. w sprawie planów ruchu zakładów górniczych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2293).

2. Wykonanie otworu wiertniczego

Zamiar rozpoczęcia robót geologicznych należy zgłosić na piśmie właściwemu miejscowo organowi administracji geologicznej (marszałek województwa, który zatwierdził projekt robót geologicznych), wójtowi/burmistrzowi/prezydentowi miasta, a także organowi nadzoru górniczego (gdy głębokość projektowanego otworu wiertniczego przekracza 100 m) najpóźniej na 2 tygodnie przed zamierzonym terminem rozpoczęcia robót geologicznych.

W zgłoszeniu należy określić:

• termin rozpoczęcia i zakończenia robót,
• rodzaj i dane dotyczące planowanych robót,
• imiona i nazwiska osób sprawujących dozór i kierownictwo.

Osoby wykonujące czynności polegające na wykonywaniu, dozorowaniu i kierowaniu pracami geologicznymi muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje w zawodzie geolog.

Wykonywanie prac geologicznych, w tym robót geologicznych, oraz wyniki tych prac i robót muszą być na bieżąco dokumentowane. W trakcie prac wiertniczych zmierzających do ujęcia wód uznanych za kopaliny należy na bieżąco przekazywać państwowej służbie geologicznej dane geologiczne i próbki wraz z wynikami ich badań. Zamiar poboru próbek należy zgłosić na piśmie właściwemu miejscowo organowi administracji geologicznej (marszałek województwa, który zatwierdził projekt robót geologicznych) oraz państwowej służbie geologicznej (Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy), w terminie 14 dni przed zamierzonym poborem tych próbek.

Szczegółowy zakres, formę oraz terminy przekazywania danych geologicznych, próbek i wyników badań tych próbek określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 czerwca 2015 r. w sprawie przekazywania informacji z bieżącego dokumentowania przebiegu prac geologicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 903).

3. Opracowanie dokumentacji hydrogeologicznej

Po wykonaniu prac geologicznych kończących się udokumentowaniem zasobów wód uznanych za kopaliny należy sporządzić dokumentację hydrogeologiczną ustalającą zasoby oraz właściwości ujętych wód podziemnych, która zawiera wyniki prac geologicznych, wraz z ich interpretacją, określeniem stopnia osiągnięcia zamierzonego celu wraz z uzasadnieniem. Dokumentację hydrogeologiczną sporządza osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje w zawodzie geolog.

Dokumentacja hydrogeologiczna określa m.in.:

• budowę geologiczną i warunki hydrogeologiczne badanego obszaru,
• warunki występowania wód podziemnych,
• informacje na temat składu chemicznego, cech fizycznych i innych właściwości wód,
• możliwości poboru wód,
• przedsięwzięcia niezbędne do ochrony środowiska.

Szczegółowe wymagania dotyczące sporządzania dokumentacji hydrogeologicznej ustalającej zasoby wód uznanych za kopaliny określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2016 r. w sprawie dokumentacji hydrogeologicznej i dokumentacji geologiczno-inżynierskiej (Dz. U. z 2016 r. poz. 2033).

Dokumentacja hydrogeologiczna wymaga zatwierdzenia w drodze decyzji przez właściwy miejscowo organ administracji geologicznej (marszałek województwa, który zatwierdził projekt robót geologicznych). Dokumentację wraz z wnioskiem o jej zatwierdzenie przedkłada się w 4 egzemplarzach w postaci papierowej oraz w 4 egzemplarzach w postaci elektronicznej na informatycznych nośnikach danych wraz z dowodem opłaty skarbowej za wydanie decyzji.

Zmiany w zatwierdzonej dokumentacji hydrogeologicznej ustalającej zasoby eksploatacyjne ujęcia wód uznanych za kopaliny wprowadza się poprzez sporządzenie dodatku do dokumentacji, który wymaga zatwierdzenia w drodze decyzji przez właściwy organ administracji geologicznej (marszałek województwa, który zatwierdził dokumentację hydrogeologiczną). Do postępowania w sprawie zatwierdzenia dodatku do dokumentacji hydrogeologicznej stosuje się przepisy dotyczące postępowania w sprawie zatwierdzenia dokumentacji hydrogeologicznej.

Organ administracji geologicznej odmawia zatwierdzenia dokumentacji hydrogeologicznej, jeżeli nie odpowiada wymaganiom prawa albo powstała w wyniku działań niezgodnych z prawem.

W celu ochrony zasobów udokumentowane złoże wód podziemnych zaliczonych do kopalin ujawnia się w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego oraz planach zagospodarowania przestrzennego województwa.

W przypadku prac geologicznych niekończących się udokumentowaniem zasobów wód podziemnych zaliczonych do kopalin lub likwidacji otworu uznanego za negatywny należy wykonać dokumentację geologiczną inną, która nie wymaga zatwierdzenia w drodze decyzji. Dokumentację geologiczną inną należy sporządzić w 3 egzemplarzach w postaci papierowej oraz w 3 egzemplarzach w postaci elektronicznej na informatycznych nośnikach danych, w terminie 6 miesięcy od dnia zakończenia prac i przekazać właściwemu organowi administracji geologicznej (marszałkowi województwa, który zatwierdził projekt robót geologicznych).

Informacja geologiczna

Zatwierdzona dokumentacja hydrogeologiczna stanowi informację geologiczną, do której prawo przysługuje Skarbowi Państwa. Informacja geologiczna jest gromadzona, ewidencjonowana, archiwizowana, chroniona i udostępniana przez organy administracji geologicznej oraz państwową służbę geologiczną. Temu, kto poniósł koszt prac prowadzących do uzyskania informacji geologicznej, przysługuje prawo do nieodpłatnego korzystania z niej. Ponadto w okresie 3 lat od dnia doręczenia decyzji zatwierdzającej dokumentację hydrogeologiczną przysługuje także wyłączne prawo do korzystania z informacji geologicznej w celu ubiegania się o wykonywanie działalności w zakresie wydobywania kopaliny ze złoża. Jeśli w tym czasie zostanie udzielona koncesja na wydobywanie kopaliny ze złoża, zachowuje się wyłączne prawo do korzystania z informacji geologicznej na czas jej obowiązywania oraz dodatkowo przez 2 lata od dnia utraty jej mocy.

Korzystanie z informacji geologicznej w celu wykonywania działalności w zakresie wydobywania kopalin ze złóż, następuje w drodze umowy za wynagrodzeniem. Podstawą do określenia wynagrodzenia za korzystanie z informacji geologicznej jest wycena, która określa koszty projektowania, wykonywania i dokumentowania prac geologicznych. Wycena finansowana jest przez podmiot ubiegający się o korzystanie z tej informacji. Wycenę mogą sporządzić osoby posiadające kwalifikacje do wykonywania, dozorowania i kierowania pracami geologicznymi stwierdzone w kategorii, która odpowiada rodzajowi wycenianej informacji geologicznej. Przed zawarciem umowy Skarb Państwa dokonuje weryfikacji wyceny.

Zakres i formę gromadzonej w archiwach geologicznych informacji geologicznej oraz sposób jej ewidencjonowania, organizację archiwów geologicznych, zakres ochrony informacji geologicznej, a także tryb i warunki udostępniania informacji geologicznej określa szczegółowo rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2017 r. w sprawie gromadzenia i udostępniania informacji geologicznej (Dz. U. z 2017 r. poz. 2075).

4. Uzyskanie koncesji na eksploatację wody

Działalność w zakresie wydobywania kopalin ze złóż może być prowadzona jedynie po uzyskaniu koncesji, wydanej przez właściwy organ koncesyjny. W przypadku wód uznanych za kopaliny organem koncesyjnym jest marszałek województwa.

Do wniosku o udzielenie koncesji dołącza się dowody istnienia:

• prawa do korzystania z informacji geologicznej oraz kopię decyzji zatwierdzającej dokumentację hydrogeologiczną,
  prawa przysługującego wnioskodawcy do nieruchomości gruntowej, w granicach której prowadzona ma być zamierzona działalność,
• projekt zagospodarowania złoża, decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach,
• dowód uiszczenia opłaty skarbowej za udzielenie koncesji na wydobywanie kopaliny ze złoża.

Koncesji na wydobywanie wód uznanych za kopaliny udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 3 lata i nie dłuższy niż 50 lat, chyba, że wniosek dotyczy udzielenia koncesji na czas krótszy. Udzielenie koncesji na wydobywanie kopalin ze złóż wymaga uzgodnienia z wójtem/burmistrzem/prezydentem miasta właściwym ze względu na miejsce wykonywania zamierzonej działalności. Kryterium uzgodnienia jest nienaruszanie planowaną działalnością przeznaczenia lub sposobu korzystania z nieruchomości.

Szczegółowy zakres informacji, które muszą znaleźć się we wniosku o udzielenie koncesji na wydobywanie kopaliny ze złoża oraz niezbędne załączniki określa art. 24 oraz art. 26 ustawy Prawo geologiczne i górnicze.

Koncesja uprawnia do wykonywania działalności gospodarczej w oznaczonej przestrzeni i określa m.in.:

• rodzaj i sposób zamierzonej działalności,
• przestrzeń, w granicach której ma być prowadzona zamierzona działalność,
• czas obowiązywania koncesji,
• termin rozpoczęcia działalności określonej koncesją, a w razie potrzeby – przesłanki, których spełnienie oznacza rozpoczęcie działalności,
• granice obszaru i terenu górniczego.

Organ koncesyjny odmawia udzielenia koncesji, jeśli:

• zamierzona działalność sprzeciwia się interesowi publicznemu, w szczególności związanemu z bezpieczeństwem państwa lub ochroną środowiska w tym z racjonalną gospodarką złożami kopalin,
• zamierzona działalność uniemożliwiałaby wykorzystanie nieruchomości zgodnie z ich przeznaczeniem określonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego ewentualnie w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy lub w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy,
• wniosek o udzielenie koncesji obejmuje tę samą przestrzeń oraz rodzaj działalności i kopaliny, objęte już koncesją udzieloną innemu podmiotowi.

5. Przygotowanie projektu zagospodarowania złoża

Projekt zagospodarowania złoża stanowi załącznik do wniosku koncesyjnego i określa:

• wymagania w zakresie racjonalnej gospodarki złożem kopaliny oraz technologii eksploatacji zapewniającej ograniczenie ujemnych wpływów na środowisko,
• granice projektowanego obszaru i terenu górniczego, w przypadku wód uznanych za kopaliny z uwzględnieniem warunków hydrodynamicznych,
• warunki wtłaczania wód do górotworu.

Szczegółowe wymagania dotyczące projektów zagospodarowania złóż określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących projektów zagospodarowania złóż (Dz. U. z 2012 r. poz. 511)

6. Zawarcie umowy o ustanowieniu użytkowania górniczego

Złoża wód uznanych za kopaliny objęte są własnością górniczą, do której prawo przysługuje Skarbowi Państwa. Ustanowienie użytkowania górniczego odbywa się poprzez zawarcie pisemnej umowy pod rygorem nieważności, która zaczyna obowiązywać z dniem uzyskania koncesji.

W umowie ustala się wynagrodzenie z tytułu ustanowienia użytkowania górniczego i sposób jego zapłaty.

Umowę o ustanowienie użytkowania górniczego w imieniu Skarbu Państwa zawiera właściwy miejscowo marszałek województwa. W przypadku, w którym koncesja nie zostanie udzielona w terminie roku od dnia podpisania umowy, umowa ta wygasa. Wygasa ona również wtedy, gdy koncesja wygaśnie, zostanie cofnięta lub utraci swą moc, bez względu na przyczynę.

7. Stworzenie planu ruchu zakładu górniczego

Zakład górniczy jest wyodrębnionym technicznie i organizacyjnie zespołem środków służących bezpośrednio do wykonywania działalności regulowanej ustawą Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2022 r. poz. 1072 zpóźn . zm.) w zakresie wydobywania kopalin ze złóż, w tym wód termalnych, wód leczniczych i solanek. Zakład górniczy obejmuje wyrobiska górnicze, obiekty budowlane, urządzenia oraz instalacje.

Ruch zakładu górniczego prowadzony jest na podstawie zatwierdzonego planu ruchu zakładu górniczego oraz zgodnie z zasadami techniki górniczej. Plan ruchu zakładu górniczego sporządza się na okres od 2 do 6 lat albo na cały planowany okres prowadzenia ruchu, jeżeli jest on krótszy. Plan ruchu zakładu górniczego przedkłada się do zatwierdzenia właściwemu dla miejsca wykonywania robót organowi nadzoru górniczego (Dyrektor Okręgowego Urzędu Górniczego), co najmniej na 30 dni przed dniem zamierzonego rozpoczęcia wykonywania robót.

Szczegółowe wymagania odnośnie planu ruchu zakładu górniczego określono w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2017 r. w sprawie planów ruchu zakładów górniczych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2293).

8. Przygotowanie dokumentacji mierniczo-geologicznej

Przedsiębiorca jest zobowiązany posiadać dokumentację mierniczo-geologiczną wykonaną przez mierniczego górniczego, a w części w jakiej przedstawia ona sytuację geologiczną zakładu górniczego – geologa górniczego.

Dokumentacja ta składa się z dokumentów pomiarowych, obliczeniowych oraz kartograficznych i należy ją aktualizować i uzupełniać w trakcie postępu robót. Szczegółowe wymagania dotyczące dokumentacji mierniczo-geologicznej określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 października 2015 r. w sprawie dokumentacji mierniczo-geologicznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 1941).

Przedsiębiorca jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji zasobów złoża kopaliny i corocznego sporządzania operatu ewidencyjnego zasobów złoża kopaliny. Operat sporządza geolog górniczy, przy czym dla złóż eksploatowanych metodą otworów wiertniczych może go wykonać osoba posiadająca kwalifikacje do wykonywania, dozorowania i kierowania pracami geologicznymi w zakresie poszukiwania i rozpoznawania złóż kopalin.

Operat ewidencyjny sporządza się do dnia 28 lutego każdego roku, według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego, w przypadku wód uznanych za kopaliny, na podstawie pomiarów wydajności odwiertów wchodzących w skład ujęcia. Nadzór nad sporządzaniem operatu ewidencyjnego sprawuje właściwy organ nadzoru górniczego. Operaty ewidencyjne należy przechowywać przez 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym koncesja na wydobywanie kopaliny ze złoża utraciła moc.

Na podstawie operatu ewidencyjnego przedsiębiorca jest zobowiązany do corocznego sporządzania informacji o zmianach zasobów złoża kopalin i w terminie do dnia 15 marca przekazywania jej właściwemu miejscowo organowi administracji geologicznej oraz państwowej służbie geologicznej. Wzór informacji o zmianach zasobów wód podziemnych zaliczonych do kopalin przekazuje się na formularzu Z-4 stanowiącym załącznik nr 4 do rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie operatu ewidencyjnego oraz wzorów informacji o zmianach zasobów złoża kopaliny (Dz. U. z 2021 r. poz. 998 t.j.).

Za wydobytą ze złoża kopalinę przedsiębiorca zobowiązany jest uiścić opłatę eksploatacyjną, ustalaną jako iloczyn stawki opłaty i ilości wydobytej kopaliny. Okres rozliczeniowy z tytułu opłaty eksploatacyjnej wynosi pół roku, odpowiednio od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca i od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia. Przedsiębiorca ustala wysokość należnej opłaty samodzielnie i przed upływem miesiąca następującego po tym okresie wnosi ją na rachunki bankowe gminy, na której obszarze prowadzona jest działalność, oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), bez wezwania. Kopie dowodów dokonanych wpłat należy przedstawić właściwemu organowi koncesyjnemu, gminie, na obszarze której prowadzona jest działalność oraz NFOŚiGW. W przypadku, gdy wysokość opłaty eksploatacyjnej należnej za okres rozliczeniowy nie przekracza 300 zł, obowiązek jej zapłaty nie powstaje. Nie zwalnia to jednak z obowiązku przedłożenia informacji o rodzaju i ilości kopaliny wydobytej w okresie rozliczeniowym. Wzór druku informacji dotyczącej opłaty za wydobytą kopalinę (wody uznane za kopaliny) stanowi załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 26 czerwca 2019 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów druków informacji dotyczących opłat z zakresu przepisów Prawa geologicznego i górniczego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1202). Stawki opłat poddawane są corocznej waloryzacji i ogłaszane w drodze obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez ministra właściwego do spraw środowiska.

Stawki opłat na 2022 r. wynoszą:

• dla wód leczniczych: 1,71 zł/m³,
• dla wód termalnych: 0,00 zł/m³,
• dla solanek: 2,54 zł/m³.

9. Likwidacja zakładu górniczego

Przedsiębiorca, który uzyskał koncesję na wydobywanie kopaliny ze złoża ma obowiązek utworzenia funduszu likwidacji zakładu górniczego. Od dnia wymagalności opłaty eksploatacyjnej, w terminie miesiąca po zakończeniu roku obrotowego gromadzone są tam środki, które mogą być wykorzystane jedynie w celu pokrycia kosztów likwidacji zakładu górniczego lub jego oznaczonej części, a także urządzeń, instalacji obiektów lub wyrobisk górniczych zakładu, które są zbędne ze względów technicznych i technologicznych. Na fundusz przeznacza się równowartość nie mniej niż 3% odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych zakładu górniczego, ustalanych stosownie do przepisów o podatku dochodowym.

Wypłat z funduszu można dokonywać dopiero po przedstawieniu przez przedsiębiorcę prowadzącego rachunek ostatecznej decyzji właściwego organu nadzoru górniczego zatwierdzającej plan ruchu likwidowanego zakładu górniczego. Likwidacja funduszu następuje po zakończeniu likwidacji zakładu górniczego, za zgodą właściwego organu nadzoru górniczego.

W przypadku likwidacji zakładu górniczego przedsiębiorca jest zobowiązany do zabezpieczenia lub zlikwidowania wyrobisk górniczych, urządzeń, instalacji i obiektów zakładu, przedsięwzięcia niezbędnych środków chroniących sąsiednie złoża kopalin i wyrobiska sąsiednich zakładów, a także przedsięwzięcia niezbędnych środków w celu ochrony środowiska oraz rekultywacji gruntów po działalności górniczej.