2023
Występowanie
Na obszarze Polski sole potasowo-magnezowe występują jedynie w obrębie cechsztyńskiej formacji solonośnej. Budują one wraz z solą kamienną dwa osobne wydzielenia litostratygraficzne – starszą i młodszą sól potasową, występujące na obszarze Niżu Polskiego (odnotowane w szeregu struktur wysadowych w centralnej Polsce oraz jako pokłady w południowo-zachodniej części monokliny przedsudeckiej). Występowanie złóż soli potasowo-magnezowych w Polsce przedstawiono na mapie.
Zasoby
Zasoby bilansowe (bez filarów ochronnych) udokumentowanych 5 złóż wynoszą ponad 686 mln t, a pozabilansowe – blisko 19 mln t (tabela 1). Większość zasobów stanowią 4 złoża soli typu siarczanowego (polihalit), występujące w rejonie Zatoki Puckiej (tabela 2). Polihalit występuje tam jako minerał wczesnodiagenetyczny w anhydrytach podścielających, przedzielających i przykrywających pokład najstarszej soli kamiennej. Głębokość występowania nieregularnych gniazd i przerostów polihalitowych wynosi 740-900 m, zawartość K2O waha się od 7,7 do 13,7%. Złoża te, rozmieszczone na obrzeżu złoża soli kamiennej Zatoka Pucka, zostały w latach 1964-1971 wstępnie udokumentowane w kat. C1 (zasoby bilansowe >597 mln t) przy założeniu równomiernego (pokładowego) rozmieszczenia mineralizacji polihalitowej. Późniejsze badania wykazały, że proces mineralizacji polihalitowej był bardziej złożony niż wcześniej sądzono, co powinno skutkować ponownym oszacowaniem zasobów kopaliny.
Niewielkie ilości soli potasowo-magnezowych (powyżej 89 mln t) zostały rozpoznane w wysadzie solnym Kłodawa wzdłuż jego wschodniej granicy (w obrębie udokumentowanego w części centralnej wysadu złoża Kłodawa 1), gdzie w zapadającym pod kątem 70o sfałdowanym i miejscami sprasowanym pokładzie młodszej soli potasowej występują sole typu chlorkowego (karnalit z nieznaczną domieszką sylwinu) oraz magnezowe (kizeryt), którym towarzyszy znaczna ilość zanieczyszczeń (substancja ilasta, sól kamienna). Średnia zawartość K2O wynosi 8,5% oraz MgO – 8,1%. Zmienna miąższość pokładu (kilka do 50 m) oraz trudności ze wzbogacaniem kopaliny są powodem niskiego zainteresowania gospodarczego. Niewielkie wydobycie prowadzono okresowo w części centralnej wysadu – w 2000 roku wydobyto 1,4 tys. t – później zaprzestano pozyskiwania soli potasowych z tej partii złoża. Obecnie w Polsce nie jest prowadzona eksploatacja soli potasowo-magnezowych.
Zgodnie z granicznymi parametrami definiującymi złoże sole potasowo-magnezowe dokumentowane są do głębokości 1 200 m (w wystąpieniach pokładowych, zaś w obrębie wysadów solnych przyjmowana jest głębokość z procesu dokumentowania złoża). Za minimalną miąższość złoża (wraz z przerostami) przyjmuje się 2 m, przy minimalnej średniej ważonej zawartości K2O w profilu złoża (wraz z przerostami) równej 8%. Od 2012 r. w Polsce obserwuje się wzrost zainteresowania krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw możliwością zagospodarowania wystąpień i złóż soli potasowo-magnezowych, a szczególnie udokumentowanych złóż polihalitów nad Zatoką Pucką. Złoża te wymagają przeprowadzenia dokładniejszego rozpoznania geologicznego, ponownego określenia zasobów kopaliny i oceny opłacalności jej wydobycia. Na koniec 2023 roku aktualna była koncesja wydana na rzecz spółki KGHM Polska Miedź S.A. na poszukiwanie i rozpoznawanie złoża soli potasowo-magnezowych w okolicach Pucka.
Wielkość udokumentowanych zasobów bilansowych, pozabilansowych oraz przemysłowych soli potasowo-magnezowych nie zmieniła się w stosunku do 2022 roku. Aktualny stan rozpoznania dotychczas udokumentowanych złóż tych soli w Polsce przedstawiono w tabeli 1.
Tabela 1. Sole potasowo-magnezowe – mln tWielkość zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Zasoby przewidywane (perspektywiczne i prognostyczne) permskich soli potasowo-magnezowych w Polsce, oszacowane do głębokości 2 km w wystąpieniach pokładowych, wynoszą blisko 3,64 mld t*.
Opracowali: Marta Hodbod, Grzegorz Czapowski
* Czapowski G., Bukowski K., Mazurek S., 2020 – „Sól kamienna (rock salt, salt, halites), sole potasowo-magnezowe (potash salts, potassium salts, potassium-magnessium salts)”. W: „Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31.12.2018 r.” (red. Szamałek K., Szuflicki M., Mizerski W.): 218-232. PIG-PIB, Warszawa.
2022
Występowanie
Na obszarze Polski sole potasowo-magnezowe występują jedynie w obrębie cechsztyńskiej formacji solonośnej. Budują one wraz z solą kamienną dwa osobne wydzielenia litostratygraficzne – starszą i młodszą sól potasową, występujące na obszarze Niżu Polskiego (odnotowane w szeregu struktur wysadowych w centralnej Polsce oraz jako pokłady w południowo-zachodniej części monokliny przedsudeckiej). Występowanie złóż soli potasowo-magnezowych w Polsce przedstawiono na mapie.
Zasoby
Zasoby bilansowe (bez filarów ochronnych) udokumentowanych 5 złóż wynoszą ponad 686 mln t, a pozabilansowe – blisko 19 mln t (tabela 1), z czego większość (4) stanowią złoża soli typu siarczanowego (polihalit), występujące w rejonie Zatoki Puckiej (tabela 2). Polihalit występuje tam jako minerał wczesnodiagenetyczny w obrębie anhydrytów, podścielających, przedzielających i przykrywających pokład najstarszej soli kamiennej. Głębokość występowania nieregularnych gniazd i przerostów polihalitowych wynosi 740-900 m, zawartość K2O waha się od 7,7% do 13,7%. Złoża te, rozmieszczone na obrzeżu złoża soli kamiennej Zatoka Pucka, zostały w latach 1964-71 wstępnie udokumentowane w kat. C1 (zasoby bilansowe >597 mln t) przy założeniu równomiernego (pokładowego) rozmieszczenia mineralizacji polihalitowej. Późniejsze badania wykazały, że proces mineralizacji polihalitowej był bardziej złożony niż wcześniej sądzono, co winno skutkować ponownym oszacowaniem zasobów kopaliny.
Niewielkie ilości soli potasowo-magnezowych (powyżej 89 mln t) zostały rozpoznane w wysadzie solnym Kłodawa wzdłuż jego wschodniej granicy (w obrębie udokumentowanego w części centralnej wysadu złoża Kłodawa 1), gdzie w zapadającym pod kątem 70o sfałdowanym i miejscami sprasowanym pokładzie młodszej soli potasowej występują sole typu chlorkowego (karnalit z nieznaczną domieszką sylwinu) oraz magnezowe (kizeryt), którym towarzyszy znaczna ilość zanieczyszczeń (substancja ilasta, sól kamienna). Średnia zawartość K2O wynosi 8,5% oraz MgO – 8,1%. Zmienna miąższość pokładu (kilka do 50 m) oraz trudności ze wzbogacaniem kopaliny są powodem niskiego zainteresowania gospodarczego. Niewielkie wydobycie prowadzono okresowo w części centralnej wysadu – w 2000 roku wydobyto 1,4 tys. t – później zaprzestano pozyskiwania soli potasowych z tej partii złoża. Obecnie w Polsce nie jest prowadzona eksploatacja soli potasowo-magnezowych.
Zgodnie z granicznymi parametrami definiującymi złoże sole potasowo-magnezowe dokumentowane są do głębokości 1 200 m (w wystąpieniach pokładowych, zaś w obrębie wysadów solnych przyjmowana jest głębokość z procesu dokumentowania złoża). Za minimalną miąższość złoża (wraz z przerostami) przyjmuje się 2 m, przy minimalnej średniej ważonej zawartości K2O w profilu złoża (wraz z przerostami) równej 8%. Od 2012 r. w Polsce obserwuje się wzrost zainteresowania krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw możliwością zagospodarowania wystąpień i złóż soli potasowo-magnezowych, a szczególnie udokumentowanych złóż polihalitów nad Zatoką Pucką. Złoża te wymagają przeprowadzenia dokładniejszego rozpoznania geologicznego, ponownego określenia zasobów kopaliny i oceny opłacalności jej wydobycia. Na koniec 2022 roku aktualna jest koncesja dla KGHM Polska Miedź S.A. na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż soli potasowo-magnezowych w rejonie Zatoki Puckiej.
Wielkość udokumentowanych zasobów bilansowych soli potasowo-magnezowych zwiększyła się o 172 tys. t w stosunku do 2021 roku, w wyniku aktualizacji zasobów złoża Kłodawa 1 w dodatku nr 3 do dokumentacji geologicznej z 2022 roku. Zasoby pozabilansowe oraz przemysłowe pozostały bez zmian. Aktualny stan rozpoznania dotychczas udokumentowanych złóż tych soli w Polsce przedstawiono w tabeli 1.
Wielkość zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Zasoby przewidywane (perspektywiczne i prognostyczne) permskich soli potasowo-magnezowych w Polsce, oszacowane do głębokości 2 km w wystąpieniach pokładowych, wynoszą blisko 3,64 mld t*.
Opracowali: Grzegorz Czapowski, Marta Hodbod
* Czapowski G., Bukowski K., Mazurek S., 2020 – „Sól kamienna (rock salt, salt, halites), sole potasowo-magnezowe (potash salts, potassium salts, potassium-magnessium salts)”. W: „Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31.12.2018 r.” (red. Szamałek K., Szuflicki M., Mizerski W.): 218-232. PIG-PIB, Warszawa.
2021
Występowanie
Na obszarze Polski sole potasowo-magnezowe występują jedynie w obrębie cechsztyńskiej formacji solonośnej. Budują one wraz z solą kamienną dwa osobne wydzielenia litostratygraficzne – starszą i młodszą sól potasową, występujące na obszarze Niżu Polskiego (odnotowane w szeregu struktur wysadowych w centralnej Polsce oraz jako pokłady w południowo-zachodniej części monokliny przedsudeckiej). Występowanie złóż soli potasowo-magnezowych w Polsce przedstawiono na mapie.
Zasoby
Zasoby bilansowe (bez filarów ochronnych) udokumentowanych 5 złóż wynoszą ponad 686 mln t, a pozabilansowe – blisko 19 mln t (tabela 1), z czego większość (4) stanowią złoża soli typu siarczanowego (polihalit), występujące w rejonie Zatoki Puckiej (tabela 2). Polihalit występuje tam jako minerał wczesnodiagenetyczny w obrębie anhydrytów, podścielających, przedzielających i przykrywających pokład najstarszej soli kamiennej. Głębokość występowania nieregularnych gniazd i przerostów polihalitowych wynosi 740-900 m, zawartość K2O waha się od 7,7% do 13,7%. Złoża te, rozmieszczone na obrzeżu złoża soli kamiennej Zatoka Pucka, zostały w latach 1964-71 wstępnie udokumentowane w kat. C1 (zasoby bilansowe >597 mln t) przy założeniu równomiernego (pokładowego) rozmieszczenia mineralizacji polihalitowej. Późniejsze badania wykazały, że proces mineralizacji polihalitowej był bardziej złożony niż wcześniej sądzono, co winno skutkować ponownym oszacowaniem zasobów kopaliny.
Niewielkie ilości soli potasowo-magnezowych (powyżej 89 mln t) zostały rozpoznane w wysadzie solnym Kłodawa wzdłuż jego wschodniej granicy (w obrębie udokumentowanego w części centralnej wysadu złoża Kłodawa 1), gdzie w zapadającym pod kątem 70o sfałdowanym i miejscami sprasowanym pokładzie młodszej soli potasowej występują sole typu chlorkowego (karnalit z nieznaczną domieszką sylwinu) oraz magnezowe (kizeryt), którym towarzyszy znaczna ilość zanieczyszczeń (substancja ilasta, sól kamienna). Średnia zawartość K2O wynosi 8,5% oraz MgO – 8,1%. Zmienna miąższość pokładu (kilka do 50 m) oraz trudności ze wzbogacaniem kopaliny są powodem niskiego zainteresowania gospodarczego. Niewielkie wydobycie prowadzono okresowo w części centralnej wysadu – w 2000 roku wydobyto 1,4 tys. t – później zaprzestano pozyskiwania soli potasowych z tej partii złoża. Obecnie w Polsce nie jest prowadzona eksploatacja soli potasowo-magnezowych.
Zgodnie z granicznymi parametrami definiującymi złoże sole potasowo-magnezowe dokumentowane są do głębokości 1 200 m (w wystąpieniach pokładowych, zaś w obrębie wysadów solnych przyjmowana jest głębokość z procesu dokumentowania złoża). Za minimalną miąższość złoża (wraz z przerostami) przyjmuje się 2 m, przy minimalnej średniej ważonej zawartości K2O w profilu złoża (wraz z przerostami) równej 8%. Od 2012 r. w Polsce obserwuje się wzrost zainteresowania krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw możliwością zagospodarowania wystąpień i złóż soli potasowo-magnezowych, a szczególnie udokumentowanych złóż polihalitów nad Zatoką Pucką. Złoża te wymagają przeprowadzenia dokładniejszego rozpoznania geologicznego, ponownego określenia zasobów kopaliny i oceny opłacalności jej wydobycia. Na koniec 2021 roku aktualna jest koncesja dla KGHM Polska Miedź S.A. na poszukiwanie i rozpoznanie złóż tej kopaliny w rejonie Zatoki Puckiej.
Wielkość udokumentowanych zasobów bilansowych, pozabilansowych i przemysłowych soli potasowo-magnezowych nie uległa zmianie w stosunku do 2020 roku. Aktualny stan rozpoznania dotychczas udokumentowanych złóż tych soli w Polsce przedstawiono w tabeli 1.
Wielkość zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Zasoby przewidywane (perspektywiczne i prognostyczne) permskich soli potasowo-magnezowych w Polsce, oszacowane do głębokości 2 km w wystąpieniach pokładowych, wynoszą blisko 3,64 mld t*.
Opracował: Grzegorz Czapowski
* Czapowski G., Bukowski K., Mazurek S., 2020 – „Sól kamienna (rock salt, salt, halites), sole potasowo-magnezowe (potash salts, potassium salts, potassium-magnessium salts)”. W: „Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31.12.2018 r.” (red. Szamałek K., Szuflicki M., Mizerski W.): 218-232. PIG-PIB, Warszawa.
2020
Występowanie
Na obszarze Polski sole potasowo-magnezowe występują jedynie w obrębie cechsztyńskiej formacji solonośnej. Budują one wraz z solą kamienną dwa osobne wydzielenia litostratygraficzne – starszą i młodszą sól potasową, występujące na obszarze Niżu Polskiego (odnotowane w szeregu struktur wysadowych w centralnej Polsce oraz jako pokłady w południowo-zachodniej części monokliny przedsudeckiej). Występowanie złóż soli potasowo-magnezowych w Polsce przedstawiono na mapie.
Zasoby
Zasoby bilansowe (bez filarów ochronnych) udokumentowanych 5 złóż wynoszą ponad 686 mln t, a pozabilansowe – blisko 19 mln t (tabela 1), z czego większość (4) stanowią złoża soli typu siarczanowego (polihalit), występujące w rejonie Zatoki Puckiej (tabela 2). Polihalit występuje tam jako minerał wczesnodiagenetyczny w obrębie anhydrytów, podścielających, przedzielających i przykrywających pokład najstarszej soli kamiennej. Głębokość występowania nieregularnych gniazd i przerostów polihalitowych wynosi 740-900 m, zawartość K2O waha się od 7,7% do 13,7%. Złoża te, rozmieszczone na obrzeżu złoża soli kamiennej Zatoka Pucka, zostały w latach 1964-71 wstępnie udokumentowane w kat. C1 (zasoby bilansowe >597 mln t) przy założeniu równomiernego (pokładowego) rozmieszczenia mineralizacji polihalitowej. Późniejsze badania wykazały, że proces mineralizacji polihalitowej był bardziej złożony niż wcześniej sądzono, co winno skutkować ponownym oszacowaniem zasobów kopaliny.
Niewielkie ilości soli potasowo-magnezowych (powyżej 89 mln t) zostały rozpoznane w wysadzie solnym Kłodawa wzdłuż jego wschodniej granicy (w obrębie udokumentowanego w części centralnej wysadu złoża Kłodawa 1), gdzie w zapadającym pod kątem 70o sfałdowanym i miejscami sprasowanym pokładzie młodszej soli potasowej występują sole typu chlorkowego (karnalit z nieznaczną domieszką sylwinu) oraz magnezowe (kizeryt), którym towarzyszy znaczna ilość zanieczyszczeń (substancja ilasta, sól kamienna). Średnia zawartość K2O wynosi 8,5% oraz MgO – 8,1%. Zmienna miąższość pokładu (kilka do 50 m) oraz trudności ze wzbogacaniem kopaliny są powodem niskiego zainteresowania gospodarczego. Niewielkie wydobycie prowadzono okresowo w części centralnej wysadu – w 2000 roku wydobyto 1,4 tys. t – później zaprzestano pozyskiwania soli potasowych z tej partii złoża. Obecnie w Polsce nie jest prowadzona eksploatacja soli potasowo-magnezowych.
Zgodnie z granicznymi parametrami definiującymi złoże sole potasowo-magnezowe dokumentowane są do głębokości 1 200 m (w wystąpieniach pokładowych, zaś w obrębie wysadów solnych przyjmowana jest głębokość z procesu dokumentowania złoża). Za minimalną miąższość złoża (wraz z przerostami) przyjmuje się 2 m, przy minimalnej średniej ważonej zawartości K2O w profilu złoża (wraz z przerostami) równej 8%. Od 2012 r. w Polsce obserwuje się wzrost zainteresowania krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw możliwością zagospodarowania wystąpień i złóż soli potasowo-magnezowych, a szczególnie udokumentowanych złóż polihalitów nad Zatoką Pucką. Złoża te wymagają przeprowadzenia dokładniejszego rozpoznania geologicznego, ponownego określenia zasobów kopaliny i oceny opłacalności jej wydobycia. W ostatnich latach zostały przyznane 2 koncesje na poszukiwanie i rozpoznanie złóż tej kopaliny w rejonie Zatoki Puckiej (koncesja dla Polskiego Potasu została cofnięta w 2015 roku, koncesja dla KGHM Polska Miedź S.A. jest nadal aktualna).
Wielkość udokumentowanych zasobów bilansowych i pozabilansowych soli potasowo-magnezowych w stosunku do 2019 roku pozostała bez zmian. Aktualny stan rozpoznania dotychczas udokumentowanych złóż tych soli w Polsce przedstawiono w tabeli 1.
Wielkość zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Zasoby przewidywane (perspektywiczne i prognostyczne) permskich soli potasowo-magnezowych w Polsce, oszacowane do głębokości 2 km w wystąpieniach pokładowych, wynoszą blisko 3,64 mld t*.
Opracował: Grzegorz Czapowski
* Czapowski G., Bukowski K., Mazurek S., 2020 – „Sól kamienna (rock salt, salt, halites), sole potasowo-magnezowe (potash salts, potassium salts, potassium-magnessium salts)”. W: Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31.12.2018 r. (red. Szamałek K., Szuflicki M., Mizerski W.): 218-232. PIG-PIB, Warszawa.
2019
Występowanie
Na obszarze Polski sole potasowo-magnezowe występują jedynie w obrębie cechsztyńskiej formacji solonośnej. Budują one wraz z solą kamienną dwa osobne wydzielenia litostratygraficzne – starszą i młodszą sól potasową, występujące na obszarze Niżu Polskiego (odnotowane w szeregu struktur wysadowych w centralnej Polsce oraz jako pokłady w południowo-zachodniej części monokliny przedsudeckiej) (mapa).
Zasoby
Zasoby bilansowe (bez filarów ochronnych) udokumentowanych 5 złóż wynoszą ponad 686 mln t, a pozabilansowe – blisko 19 mln t (tabela 1), z czego większość (4) stanowią złoża soli typu siarczanowego (polihalit), występujące w rejonie Zatoki Puckiej (tabela 2). Polihalit występuje tam jako minerał wczesnodiagenetyczny w obrębie anhydrytów, podścielających, przedzielających i przykrywających pokład najstarszej soli kamiennej. Głębokość występowania nieregularnych gniazd i przerostów polihalitowych wynosi 740-900 m, zawartość K2O waha się od 7,7% do 13,7%. Złoża te, rozmieszczone na obrzeżu złoża soli kamiennej Zatoka Pucka, zostały w latach 1964-71 wstępnie udokumentowane w kat. C1 (zasoby bilansowe >597 mln t) przy założeniu równomiernego (pokładowego) rozmieszczenia mineralizacji polihalitowej. Późniejsze badania wykazały, że proces mineralizacji polihalitowej był bardziej złożony niż wcześniej sądzono, co winno skutkować ponownym oszacowaniem zasobów kopaliny.
Niewielkie ilości soli potasowo-magnezowych (powyżej 89 mln t) zostały rozpoznane w wysadzie solnym Kłodawa wzdłuż jego wschodniej granicy (w obrębie udokumentowanego w części centralnej wysadu złoża Kłodawa 1), gdzie w zapadającym pod kątem 70o sfałdowanym i miejscami sprasowanym pokładzie młodszej soli potasowej występują sole typu chlorkowego (karnalit z nieznaczną domieszką sylwinu) oraz magnezowe (kizeryt), którym towarzyszy znaczna ilość zanieczyszczeń (substancja ilasta, sól kamienna). Średnia zawartość K2O wynosi 8,5% oraz MgO – 8,1%. Zmienna miąższość pokładu (kilka do 50 m) oraz trudności ze wzbogacaniem kopaliny są powodem niskiego zainteresowania gospodarczego. Niewielkie wydobycie prowadzono okresowo w części centralnej wysadu – w 2000 roku wydobyto 1,4 tys. t – później zaprzestano pozyskiwania soli potasowych z tej partii złoża. Obecnie w Polsce nie jest prowadzona eksploatacja soli potasowo-magnezowych.
Zgodnie z granicznymi parametrami definiującymi złoże sole potasowo-magnezowe dokumentowane są do głębokości 1 200 m (w wystąpieniach pokładowych, zaś w obrębie wysadów solnych przyjmowana jest głębokość z procesu dokumentowania złoża). Za minimalną miąższość złoża (wraz z przerostami) przyjmuje się 2 m, przy minimalnej średniej ważonej zawartości K2O w profilu złoża (wraz z przerostami) równej 8%. Od 2012 r. w Polsce obserwuje się wzrost zainteresowania krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw możliwością zagospodarowania wystąpień i złóż soli potasowo-magnezowych, a szczególnie udokumentowanych złóż polihalitów nad Zatoką Pucką. Złoża te wymagają przeprowadzenia dokładniejszego rozpoznania geologicznego, ponownego określenia zasobów kopaliny i oceny opłacalności jej wydobycia. W ostatnich latach zostały przyznane 2 koncesje na poszukiwanie i rozpoznanie złóż tej kopaliny w rejonie Zatoki Puckiej (koncesja dla Polskiego Potasu została cofnięta w 2015 roku, koncesja dla KGHM Polska Miedź S.A. jest nadal aktualna).
Wielkość udokumentowanych zasobów bilansowych i pozabilansowych soli potasowo-magnezowych w stosunku do 2018 roku pozostała bez zmian. Aktualny stan rozpoznania dotychczas udokumentowanych złóż tych soli w Polsce przedstawiono w tabeli 1.
Występowanie złóż soli potasowo-magnezowych w Polsce przedstawiono na mapie.
Wielkość zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Zasoby przewidywane (perspektywiczne i prognostyczne) permskich soli potasowo-magnezowych w Polsce, oszacowane do głębokości 2 km w wystąpieniach pokładowych, wynoszą blisko 3,64 mld t*.
Opracował: Grzegorz Czapowski
* Czapowski G., Bukowski K., Mazurek S., 2020 – „Sól kamienna (rock salt, salt, halites), sole potasowo-magnezowe (potash salts, potassium salts, potassium-magnessium salts)”. W: Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31.12.2018 r. (red. Szamałek K., Szuflicki M., Mizerski W.): 218-232. PIG-PIB, Warszawa.
2018
Na obszarze Polski sole potasowo-magnezowe występują jedynie w obrębie cechsztyńskiej formacji solonośnej. Budują one wraz z solą kamienną dwa osobne wydzielenia litostratygraficzne – starszą i młodszą sól potasową, występujące na obszarze Niżu Polskiego (odnotowane w szeregu struktur wysadowych w centralnej Polsce oraz jako pokłady w południowo-zachodniej części monokliny przedsudeckiej) (mapa).
Zasoby bilansowe (bez filarów ochronnych) udokumentowanych 5 złóż wynoszą ponad 686 mln t, a pozabilansowe – blisko 19 mln t (tabela 1), z czego większość (4) stanowią złoża soli typu siarczanowego (polihalit), występujące w rejonie Zatoki Puckiej (tabela 2). Polihalit występuje tam jako minerał wczesnodiagenetyczny w obrębie anhydrytów, podścielających, przedzielających i przykrywających pokład najstarszej soli kamiennej. Głębokość występowania nieregularnych gniazd i przerostów polihalitowych wynosi 740-900 m, zawartość K2O waha się od 7,7% do 13,7%. Złoża te, rozmieszczone na obrzeżu złoża soli kamiennej Zatoka Pucka, zostały w latach 1964-71 wstępnie udokumentowane w kat. C1 (zasoby bilansowe >597 mln t) przy założeniu równomiernego (pokładowego) rozmieszczenia mineralizacji polihalitowej. Późniejsze badania wykazały, że proces mineralizacji polihalitowej był bardziej złożony niż wcześniej sądzono co winno skutkować ponownym oszacowaniem zasobów kopaliny.
Niewielkie ilości soli potasowo-magnezowych (>89 mln t) zostały rozpoznane w wysadzie solnym Kłodawa wzdłuż jego wschodniej granicy (w obrębie udokumentowanego w części centralnej wysadu złoża Kłodawa 1), gdzie w zapadającym pod kątem 70o sfałdowanym i miejscami sprasowanym pokładzie młodszej soli potasowej występują sole typu chlorkowego (karnalit z nieznaczną domieszką sylwinu) oraz magnezowe (kizeryt), którym towarzyszy znaczna ilość zanieczyszczeń (substancja ilasta, sól kamienna). Średnia zawartość K2O wynosi 8,5% oraz MgO – 8,1%. Zmienna miąższość pokładu (kilka do 50 m) oraz trudności ze wzbogacaniem kopaliny są powodem niskiego zainteresowania gospodarczego. Niewielkie wydobycie prowadzono okresowo w części centralnej wysadu – w 2000 roku wydobyto 1,4 tys. t – później zaprzestano pozyskiwania soli potasowych z tej partii złoża. Obecnie w Polsce nie jest prowadzona eksploatacja soli potasowo-magnezowych.
Sole potasowo-magnezowe zgodnie z granicznymi parametrami definiującymi złoże dokumentowane są do głębokości 1 200 m (w wystąpieniach pokładowych, zaś w obrębie wysadów solnych przyjmowana jest głębokość z procesu dokumentowania złoża). Za minimalną miąższość złoża (wraz z przerostami) przyjmuje się 2 m, przy minimalnej średniej ważonej zawartości K2O w profilu złoża (wraz z przerostami) równej 8%. Od 2012 r. w Polsce obserwuje się wzrost zainteresowania krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw możliwością zagospodarowania wystąpień i złóż soli potasowo-magnezowych, a szczególnie udokumentowanych złóż polihalitów nad Zatoką Pucką. Złoża te wymagają przeprowadzenia dokładniejszego rozpoznania geologicznego, ponownego określenia zasobów kopaliny i oceny opłacalności jej wydobycia. W ostatnich latach zostały przyznane 2 koncesje na poszukiwanie i rozpoznanie złóż tej kopaliny w rejonie Zatoki Puckiej (koncesja dla Polskiego Potasu została cofnięta w 2015 roku, koncesja dla KGHM Polska Miedź S.A. jest nadal aktualna).
Wielkość udokumentowanych zasobów bilansowych soli potasowo-magnezowych w stosunku do 2017 roku zmalała o 2,81 mln t, zasoby pozabilansowe pozostały bez zmian. Zmiany te spowodowało ponowne udokumentowanie i przeklasyfikowanie zasobów tych soli w wysadzie solnym Kłodawa, gdzie zasoby bilansowe oszacowano na 89,1 (spadek o 2,81 mln t), zaś przemysłowe – na 3,46 mln t (wzrost o 0,7 mln t, czyli 26,6%) (tabela 2).
Występowanie złóż soli potasowo-magnezowych w Polsce przedstawiono na mapie.
Wielkość zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Grzegorz Czapowski
2017
Na obszarze Polski sole potasowo-magnezowe występują jedynie w obrębie cechsztyńskiej formacji solonośnej. Budują one wraz z solą kamienną dwa osobne wydzielenia litostratygraficzne – starszą i młodszą sól potasową, występujące na obszarze Niżu Polskiego (odnotowane w szeregu struktur wysadowych w centralnej Polsce oraz jako pokłady w południowo-zachodniej części monokliny przedsudeckiej).
Zasoby bilansowe 5 udokumentowanych złóż wynoszą ponad 688 mln t, pozabilansowe – blisko 19 mln t (tabela 1), zaś przemysłowe – ponad 2,7 mln t. Większość (4) tych złóż to złoża soli typu siarczanowego (polihalit), występujące w rejonie Zatoki Puckiej (tabela 2). Polihalit występuje tam jako minerał wczesnodiagenetyczny w obrębie anhydrytów, podścielających, przedzielających i przykrywających pokład najstarszej soli kamiennej. Głębokość występowania nieregularnych gniazd i przerostów polihalitowych wynosi 740-900 m, zawartość K2O waha się od 7,7 do 13,7%. Złoża te, rozmieszczone na obrzeżu złoża soli kamiennej Zatoka Pucka, zostały w latach 1964-1971 wstępnie udokumentowane w kategorii C1 (zasoby bilansowe >597 mln t), przy założeniu równomiernego (pokładowego) rozmieszczenia mineralizacji polihalitowej. Późniejsze badania wykazały, że proces mineralizacji polihalitowej był bardziej złożony niż wcześniej sądzono, co winno skutkować ponownym oszacowaniem zasobów kopaliny.
Niewielkie ilości soli potasowo-magnezowych (blisko 92 mln t zasobów bilansowych i 2,7 mln t zasobów przemysłowych) zostały rozpoznane w wysadzie solnym Kłodawa, wzdłuż jego wschodniej granicy (w obrębie udokumentowanego w części centralnej wysadu złoża Kłodawa 1), gdzie w zapadającym pod kątem 70o sfałdowanym i miejscami sprasowanym pokładzie młodszej soli potasowej występują sole typu chlorkowego (karnalit, sylwin), którym towarzyszy znaczna ilość zanieczyszczeń (substancja ilasta, siarczany). Średnia zawartość K2O wynosi 8,5%, MgO – 8,1%. Zmienna miąższość pokładu (od kilku do 50 m) oraz trudności ze wzbogacaniem kopaliny są powodami niskiego zainteresowania gospodarczego. Niewielkie wydobycie prowadzono okresowo w centralnej części wysadu – w 2000 r. wydobyto 1,4 tys. t, później zaprzestano pozyskiwania soli potasowych z tej partii złoża. Obecnie w Polsce nie jest prowadzona eksploatacja soli potasowo-magnezowych.
Sole potasowo-magnezowe dokumentowane są do głębokości 1 200 m (w wystąpieniach pokładowych, zaś w obrębie wysadów solnych przyjmowana jest głębokość dokumentowania złoża). Za minimalną miąższość złoża (wraz z przerostami) przyjmuje się 2 m, przy minimalnej średniej ważonej zawartości K2O w profilu złoża (wraz z przerostami) równej 8%. Od 2012 r. w Polsce obserwuje się wzrost zainteresowania krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw możliwością zagospodarowania wystąpień i złóż soli potasowo-magnezowych, a szczególnie udokumentowanych złóż polihalitów nad Zatoką Pucką. Złoża te wymagają przeprowadzenia dokładniejszego rozpoznania geologicznego, ponownego określenia zasobów kopaliny i oceny opłacalności jej wydobycia. W ostatnich 3 latach zostały przyznane 2 koncesje na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż tej kopaliny w rejonie Zatoki Puckiej.
Wielkość udokumentowanych zasobów soli potasowo-magnezowych zwiększyła się o ponad 19 mln t w stosunku do 2016 r. dzięki ponownemu oszacowaniu zasobów złoża Kłodawa 1. Aktualny stan rozpoznania dotychczas udokumentowanych złóż w Polsce przedstawiono w tabeli 1.
Występowanie złóż soli potasowo-magnezowych w Polsce przedstawiono na mapie.
Wielkość zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Grzegorz Czapowski
2016
Na obszarze Polski sole potasowo-magnezowe występują jedynie w obrębie cechsztyńskiej formacji solonośnej. Budują one wraz z solą kamienną dwa osobne wydzielenia litostratygraficzne – starszą i młodszą sól potasową, występujące na obszarze Niżu Polskiego (odnotowane w szeregu struktur wysadowych w centralnej Polsce oraz jako pokłady w południowo-zachodniej części monokliny przedsudeckiej).
Zasoby bilansowe pięciu udokumentowanych złóż wynoszą blisko 670 mln t, a pozabilansowe ponad 20 mln t (tabela 1). Cztery spośród tych złóż to złoża soli typu siarczanowego (polihalit), zlokalizowane w rejonie Zatoki Puckiej (tabela 2). Polihalit występuje tam jako minerał wczesnodiagenetyczny w obrębie anhydrytów, podścielających, przedzielających i przykrywających pokład najstarszej soli kamiennej. Głębokość występowania nieregularnych gniazd i przerostów polihalitowych wynosi 740-900 m, zawartość K2O waha się od 7,7% do 13,7%. Złoża te, rozmieszczone na obrzeżu złoża soli kamiennej Zatoka Pucka, zostały w latach 1964-1971 wstępnie udokumentowane w kategorii C1 (około 597 mln t zasobów bilansowych), przy założeniu równomiernego (pokładowego) rozmieszczenia mineralizacji polihalitowej. Późniejsze badania wykazały, że proces mineralizacji polihalitowej był bardziej złożony niż wcześniej sądzono, co winno skutkować ponownym oszacowaniem zasobów kopaliny.
Niewielkie ilości soli potasowo-magnezowych (blisko 72 mln t) zostały rozpoznane w wysadzie solnym Kłodawa, wzdłuż jego wschodniej granicy (w obrębie udokumentowanego w części centralnej wysadu złoża Kłodawa 1), gdzie w zapadającym pod kątem 70o sfałdowanym i miejscami sprasowanym pokładzie młodszej soli potasowej występują sole typu chlorkowego (karnalit, sylwin), którym towarzyszy znaczna ilość zanieczyszczeń (substancja ilasta, siarczany). Średnia zawartość K2O wynosi 8,5%, MgO – 8,1%. Zmienna miąższość pokładu (od kilku do 50 m) oraz trudności ze wzbogacaniem kopaliny są powodami niskiego zainteresowania gospodarczego. Niewielkie wydobycie prowadzono okresowo w centralnej części wysadu – w 2000 r. wydobyto 1,4 tys. t, później zaprzestano pozyskiwania soli potasowych z tej partii złoża. Obecnie w Polsce nie jest prowadzona eksploatacja soli potasowo-magnezowych.
Sole potasowo-magnezowe dokumentowane są do głębokości 1 200 m (w wystąpieniach pokładowych, z kolei w wysadach solnych przyjmowana jest głębokość dokumentowania złoża). Za minimalną miąższość złoża (wraz z przerostami) przyjmuje się 2 m, przy minimalnej średniej ważonej zawartości K2O w profilu złoża (wraz z przerostami) równej 8%. Od 2012 r. w Polsce obserwuje się wzrost zainteresowania krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw możliwością zagospodarowania wystąpień i złóż soli potasowo-magnezowych, a szczególnie udokumentowanych złóż polihalitów nad Zatoką Pucką. Złoża te wymagają przeprowadzenia dokładniejszego rozpoznania geologicznego, ponownego określenia zasobów kopaliny i oceny opłacalności jej wydobycia.
Wielkość udokumentowanych zasobów soli potasowo-magnezowych nie zmieniła się w stosunku do 2015 r. Aktualny stan rozpoznania dotychczas udokumentowanych złóż w Polsce przedstawiono w tabeli 1.
Występowanie złóż soli potasowo-magnezowych w Polsce przedstawiono na mapie.
Wielkość zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Grzegorz Czapowski
2015
Na obszarze Polski sole potasowo-magnezowe znajdują się jedynie w obrębie cechsztyńskiej formacji solonośnej. Wraz z solą kamienną tworzą one dwa osobne wydzielenia litostratygraficzne – starszą i młodszą sól potasową, występujące na obszarze Niżu Polskiego (odnotowane w licznych strukturach wysadowych w centralnej Polsce oraz jako pokłady w południowo-zachodniej części monokliny przedsudeckiej).
Zasoby bilansowe pięciu udokumentowanych złóż wynoszą blisko 670 mln t, a pozabilansowe ponad 20 mln t (tabela 1). Cztery spośród tych złóż to złoża soli typu siarczanowego (polihalit), zlokalizowane w rejonie Zatoki Puckiej (tabela 2). Polihalit występuje tam jako minerał wczesnodiagenetyczny w obrębie anhydrytów, podścielających, przedzielających i przykrywających pokład najstarszej soli kamiennej. Głębokość występowania nieregularnych gniazd i przerostów polihalitowych wynosi 740-900 m, zawartość K2O waha się od 7,7% do 13,7%. Złoża te, rozmieszczone na obrzeżu złoża soli kamiennej Zatoka Pucka, zostały w latach 1964-1971 wstępnie udokumentowane w kategorii C1 (zasoby bilansowe powyżej 597 mln t), przy czym założono równomierne (pokładowe) rozmieszczenie mineralizacji polihalitowej. Wyniki późniejszych badań wykazały, że proces mineralizacji polihalitowej był bardziej złożony niż wcześniej sądzono, dlatego należy ponownie oszacować zasoby kopaliny.
Niewielkie ilości soli potasowo-magnezowych (ponad 72 mln t) rozpoznano w wysadzie solnym Kłodawa, wzdłuż jego wschodniej granicy (w obrębie udokumentowanego w części centralnej wysadu złoża Kłodawa 1), gdzie w zapadającym pod kątem 70o sfałdowanym i miejscami sprasowanym pokładzie młodszej soli potasowej występują sole typu chlorkowego (karnalit, sylwin), którym towarzyszy znaczna ilość zanieczyszczeń (substancja ilasta, siarczany). Średnia zawartość K2O wynosi 8,5%, MgO – 8,1%. Zmienna miąższość pokładu (od kilku do 50 m) oraz trudności ze wzbogacaniem kopaliny są powodami niskiego zainteresowania gospodarczego. Niewielkie wydobycie prowadzono okresowo w centralnej części wysadu – w 2000 r. wydobyto 1,4 tys. t, później zaprzestano pozyskiwania soli potasowych z tej partii złoża. Obecnie w Polsce nie eksploatuje się soli potasowo-magnezowych.
Sole potasowo-magnezowe dokumentuje się do głębokości 1 200 m (w wystąpieniach pokładowych, z kolei w wysadach solnych przyjmowana jest głębokość dokumentowania złoża). Za minimalną miąższość złoża (wraz z przerostami) przyjmuje się 2 m, a minimalna średnia ważona zawartość K2O w profilu złoża (wraz z przerostami) to 8%. Od 2012 r. w Polsce obserwuje się wzrost zainteresowania krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw możliwością zagospodarowania wystąpień i złóż soli potasowo-magnezowych, a szczególnie udokumentowanych złóż polihalitów nad Zatoką Pucką. Konieczne jest przeprowadzenie dokładniejszego rozpoznania geologicznego tych złóż, ponowne określenie zasobów kopaliny i ponowna ocena opłacalności jej wydobycia. W ostatnich dwóch latach udzielono dwóch koncesji na poszukiwanie i rozpoznanie złóż tej kopaliny.
Wielkość udokumentowanych zasobów soli potasowo-magnezowych nie zmieniła się w stosunku do 2014 r. Obecny stan rozpoznania dotychczas udokumentowanych złóż w Polsce przedstawiono w tabeli 1.
Występowanie złóż soli potasowo-magnezowych w Polsce przedstawiono na mapie.
Wielkość zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Grzegorz Czapowski
2014
Na obszarze Polski sole potasowo-magnezowe występują jedynie w obrębie cechsztyńskiej formacji solonośnej. Budują one wraz z solą kamienną dwa osobne wydzielenia litostratygraficzne – starszą i młodszą sól potasową, występujące na obszarze Niżu Polskiego (odnotowane w szeregu struktur wysadowych w centralnej Polsce oraz jako pokłady w południowo-zachodniej części monokliny przedsudeckiej).
Zasoby bilansowe udokumentowanych 5 złóż wynoszą blisko 670 mln t, a pozabilansowe >20 mln t (tabela 1), z czego większość (4) stanowią złoża soli typu siarczanowego (polihalit), występujące w rejonie Zatoki Puckiej (tabela 2). Polihalit występuje tam jako minerał wczesnodiagenetyczny w obrębie anhydrytów, podścielających, przedzielających i przykrywających pokład najstarszej soli kamiennej. Głębokość występowania nieregularnych gniazd i przerostów polihalitowych wynosi 740-900 m, zawartość K2O waha się od 7,7 % do 13,7 %. Złoża te, rozmieszczone na obrzeżu złoża soli kamiennej Zatoka Pucka, zostały w latach 1964-71 wstępnie udokumentowane w kat. C1 (zasoby bilansowe >597 mln t) przy założeniu równomiernego (pokładowego) rozmieszczenia mineralizacji polihalitowej. Późniejsze badania wykazały, że proces mineralizacji polihalitowej był bardziej złożony niż wcześniej sądzono, co winno skutkować ponownym oszacowaniem zasobów kopaliny.
Niewielkie ilości soli potasowo-magnezowych (>72 mln t) zostały rozpoznane w wysadzie solnym Kłodawa wzdłuż jego wschodniej granicy (w obrębie udokumentowanego w części centralnej wysadu złoża Kłodawa(1), gdzie w zapadającym pod kątem 70o sfałdowanym i miejscami sprasowanym pokładzie młodszej soli potasowej występują sole typu chlorkowego (karnalit, sylwin), którym towarzyszy znaczna ilość zanieczyszczeń (substancja ilasta, siarczany). Średnia zawartość K2O wynosi 8,5 % oraz MgO – 8,1 %. Zmienna miąższość pokładu (kilka do 50 m) oraz trudności ze wzbogacaniem kopaliny są powodem niskiego zainteresowania gospodarczego. Niewielkie wydobycie prowadzono okresowo w części centralnej wysadu – w 2000 roku wydobyto 1,4 tys. t – później zaprzestano pozyskiwania soli potasowych z tej partii złoża. Obecnie w Polsce nie jest prowadzona eksploatacja soli potasowo-magnezowych.
Sole potasowo-magnezowe dokumentowane są do głębokości 1 200 m (w wystąpieniach pokładowych, zaś w obrębie wysadów solnych przyjmowana jest głębokość dokumentowania złoża). Za minimalną miąższość złoża (wraz z przerostami) przyjmuje się 2 m, przy minimalnej średniej ważonej zawartości K2O w profilu złoża (wraz z przerostami) równej 8 %. Od 2012 roku obserwuje się wzrost zainteresowania krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw możliwością zagospodarowania krajowych wystąpień i złóż soli potasowo-magnezowych, a szczególnie udokumentowanych złóż polihalitów nad Zatoką Pucką. Złoża te wymagają przeprowadzenia dokładniejszego rozpoznania geologicznego, ponownego określenia zasobów kopaliny i oceny opłacalności jej wydobycia. W ostatnich dwóch latach zostały udzielone 2 koncesje na poszukiwanie i rozpoznanie złóż tej kopaliny.
Wielkość udokumentowanych zasobów soli potasowo-magnezowych nie zmieniła się w stosunku do 2013 roku. Aktualny stan rozpoznania dotychczas udokumentowanych złóż w Polsce przedstawiono w tabeli 1.
Występowanie złóż soli potasowo-magnezowych w Polsce przedstawiono na mapie.
Wielkość zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Grzegorz Czapowski
(1)Czapowski G., Bukowski K., 2011 – Sól kamienna i sole potasowo-magnezowe. W: Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31 XII 2009 r. (red. S. Wołkowicz, T. Smakowski, S. Speczik): 133-142. PIG-PIB, Warszawa.
2013
Na obszarze Polski sole potasowo-magnezowe występują jedynie w obrębie cechsztyńskiej formacji solonośnej. Budują one wraz z solą kamienną dwa osobne wydzielenia litostratygraficzne – starszą i młodszą sól potasową, występujące na obszarze Niżu Polskiego (odnotowane w szeregu struktur wysadowych w centralnej Polsce oraz jako pokłady w południowo-zachodniej części monokliny przedsudeckiej).
Zasoby bilansowe udokumentowanych 5 złóż wynoszą blisko 670 mln t, a pozabilansowe >20 mln t (tabela 1), z czego większość (4) stanowią złoża soli typu siarczanowego (polihalit), występujące w rejonie Zatoki Puckiej (tabela 2). Polihalit występuje tam jako minerał wczesnodiagenetyczny w obrębie anhydrytów, podścielających, przedzielających i przykrywających pokład najstarszej soli kamiennej. Głębokość występowania nieregularnych gniazd i przerostów polihalitowych wynosi 740-900 m, zawartość K2O waha się od 7,7 % do 13,7 %. Złoża te, rozmieszczone na obrzeżu złoża soli kamiennej Zatoka Pucka, zostały w latach 1964-71 wstępnie udokumentowane w kat. C1 (zasoby bilansowe >597 mln t) przy założeniu równomiernego (pokładowego) rozmieszczenia mineralizacji polihalitowej. Późniejsze badania wykazały, że proces mineralizacji polihalitowej był bardziej złożony niż wcześniej sądzono, co winno skutkować ponownym oszacowaniem zasobów kopaliny.
Niewielkie ilości soli potasowo-magnezowych (>72 mln t) zostały rozpoznane w wysadzie solnym Kłodawa wzdłuż jego wschodniej granicy (w obrębie udokumentowanego w części centralnej wysadu złoża Kłodawa(1), gdzie w zapadającym pod kątem 70o sfałdowanym i miejscami sprasowanym pokładzie młodszej soli potasowej występują sole typu chlorkowego (karnalit, sylwin), którym towarzyszy znaczna ilość zanieczyszczeń (substancja ilasta, siarczany). Średnia zawartość K2O wynosi 8,5 % oraz MgO – 8,1 %. Zmienna miąższość pokładu (kilka do 50 m) oraz trudności ze wzbogacaniem kopaliny są powodem niskiego zainteresowania gospodarczego. Niewielkie wydobycie prowadzono okresowo w części centralnej wysadu – w 2000 roku wydobyto 1,4 tys. t – później zaprzestano pozyskiwania soli potasowych z tej partii złoża. Obecnie w Polsce nie jest prowadzona eksploatacja soli potasowo-magnezowych.
Sole potasowo-magnezowe dokumentowane są do głębokości 1 200 m (w wystąpieniach pokładowych, zaś w obrębie wysadów solnych przyjmowana jest głębokość dokumentowania złoża). Za minimalną miąższość złoża (wraz z przerostami) przyjmuje się 2 m, przy minimalnej średniej ważonej zawartości K2O w profilu złoża (wraz z przerostami) równej 8 %. Od 2012 roku obserwuje się wzrost zainteresowania krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw możliwością zagospodarowania krajowych wystąpień i złóż soli potasowo-magnezowych, a szczególnie udokumentowanych złóż polihalitów nad Zatoką Pucką. Złoża te wymagają przeprowadzenia dokładniejszego rozpoznania geologicznego, ponownego określenia zasobów kopaliny i oceny opłacalności jej wydobycia.
Wielkość udokumentowanych zasobów soli potasowo-magnezowych nie zmieniła się w stosunku do 2012 roku. Aktualny stan rozpoznania dotychczas udokumentowanych złóż w Polsce przedstawiono w tabeli 1.
Występowanie złóż soli potasowo-magnezowych w Polsce przedstawiono na mapie.
Wielkość zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Grzegorz Czapowski
(1) G. Czapowski, K. Bukowski 2011 – „Sól kamienna i sole potasowo-magnezowe” w "Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31 XII 2009 r." pod red. S. Wołkowicz, T. Smakowski, S. Speczik. PIG-PIB Warszawa.
2012
Na obszarze Polski sole potasowo-magnezowe występują jedynie w obrębie cechsztyńskiej formacji solonośnej. Budują one wraz z solą kamienną dwa osobne wydzielenia litostratygraficzne – starszą i młodszą sól potasową, występujące na obszarze Niżu Polskiego (odnotowane w szeregu struktur wysadowych w centralnej Polsce oraz jako pokłady w południowo-zachodniej części monokliny przedsudeckiej).
Zasoby bilansowe udokumentowanych 5 złóż wynoszą blisko 670 mln t, a pozabilansowe – >20 mln t (tabela 1), z czego większość (4) stanowią złoża soli typu siarczanowego (polihalit), występujące w rejonie Zatoki Puckiej (tabela 2). Polihalit występuje tam jako minerał wczesnodiagenetyczny w obrębie anhydrytów, podścielających, przedzielających i przykrywających pokład najstarszej soli kamiennej. Głębokość występowania nieregularnych gniazd i przerostów polihalitowych wynosi 740-900 m, zawartość K2O waha się od 7,7 % do 13,7 %. Złoża te, rozmieszczone na obrzeżu złoża soli kamiennej Zatoka Pucka, zostały w latach 1964-71 wstępnie udokumentowane w kat. C1 (zasoby bilansowe > 597 mln t) przy założeniu równomiernego (pokładowego) rozmieszczenia mineralizacji polihalitowej. Późniejsze badania wykazały, że proces mineralizacji polihalitowej był bardziej złożony niż wcześniej sądzono co winno skutkować ponownym oszacowaniem zasobów kopaliny.
Niewielkie ilości soli potasowych (>72 mln t) zostały rozpoznane w wysadzie solnym Kłodawa wzdłuż jego wschodniej granicy (w obrębie udokumentowanego w części centralnej wysadu złoża Kłodawa 1), gdzie w zapadającym pod kątem 70o sfałdowanym i miejscami sprasowanym pokładzie młodszej soli potasowej występują sole typu chlorkowego (karnalit, sylwin), którym towarzyszy znaczna ilość zanieczyszczeń (substancja ilasta, siarczany). Średnia zawartość K2O wynosi 8,5 % oraz MgO – 8,1 %. Zmienna miąższość pokładu (kilka do 50 m) oraz trudności ze wzbogacaniem kopaliny są powodem niskiego zainteresowania gospodarczego. Niewielkie wydobycie prowadzono okresowo w części centralnej wysadu – w 2000 roku wydobyto 1,4 tys. t – później zaprzestano pozyskiwania soli potasowych z tej partii złoża. Obecnie w Polsce nie jest prowadzona eksploatacja soli potasowo-magnezowych.
Sole potasowo-magnezowe dokumentowane są do głębokości 1 200 m. Za minimalną miąższość złoża przyjmuje się 2 m, przy minimalnej średniej ważonej zawartości K2O w profilu złoża 8 %. W 2012 roku odnotowano wzrost zainteresowania krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw możliwością zagospodarowania krajowych złóż soli potasowo-magnezowych, a szczególnie udokumentowanych wystąpień polihalitów nad Zatoką Pucką. Złoża te wymagają przeprowadzenia dokładniejszego rozpoznania geologicznego, ponownego określenia zasobów kopaliny i oceny opłacalności jej wydobycia.
Wielkość udokumentowanych zasobów soli potasowo-magnezowych nie zmieniła się w stosunku do 2011 roku. Aktualny stan rozpoznania dotychczas udokumentowanych złóż w Polsce przedstawiono w tabeli 1.
Występowanie złóż soli potasowo-magnezowych w Polsce przedstawiono na mapie.
Wielkość zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Grzegorz Czapowski
(1) G. Czapowski, K. Bukowski 2011 – „Sól kamienna i sole potasowo-magnezowe” w "Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31 XII 2009 r." pod red. S. Wołkowicz, T. Smakowski, S. Speczik. PIG-PIB Warszawa.
2011
Na obszarze Polski sole potasowo-magnezowe występują jedynie w obrębie cechsztyńskiej formacji solonośnej. Budują one wraz z solą kamienną dwa osobne wydzielenia litostratygraficzne – starszą i młodszą sól potasową, występujące na obszarze Niżu Polskiego (odnotowane w szeregu struktur wysadowych w centralnej Polsce oraz jako pokłady w południowo-zachodniej części monokliny przedsudeckiej).
Zasoby bilansowe udokumentowanych 5 złóż wynoszą blisko 670 mln t, a pozabilansowe – >20 mln t (tabela 1), z czego większość (4) stanowią złoża soli typu siarczanowego (polihalit), występujące w rejonie Zatoki Puckiej (tabela 2). Polihalit występuje tam jako minerał wczesnodiagenetyczny w obrębie anhydrytów, podścielających, przedzielających i przykrywających pokład najstarszej soli kamiennej. Głębokość występowania nieregularnych gniazd i przerostów polihalitowych wynosi 740-900 m, zawartość K2O waha się od 7,7 % do 13,7 %. Złoża te, rozmieszczone na obrzeżu złoża soli kamiennej Zatoka Pucka, zostały w latach 1964-71 wstępnie udokumentowane w kat. C1 (zasoby bilansowe > 597 mln t) przy założeniu równomiernego (pokładowego) rozmieszczenia mineralizacji polihalitowej. Późniejsze badania wykazały, że proces mineralizacji polihalitowej był bardziej złożony niż wcześniej sądzono co winno skutkować ponownym oszacowaniem zasobów kopaliny.
Niewielkie ilości soli potasowych (>72 mln t) zostały rozpoznane w wysadzie solnym Kłodawa wzdłuż jego wschodniej granicy (w obrębie udokumentowanego w części centralnej wysadu złoża Kłodawa 1), gdzie w zapadającym pod kątem 70o sfałdowanym i miejscami sprasowanym pokładzie młodszej soli potasowej występują sole typu chlorkowego (karnalit, sylwin), którym towarzyszy znaczna ilość zanieczyszczeń (substancja ilasta, siarczany). Średnia zawartość K2O wynosi 8,5 % oraz MgO – 8,1 %. Zmienna miąższość pokładu (kilka do 50 m) oraz trudności ze wzbogacaniem kopaliny są powodem niskiego zainteresowania gospodarczego. Niewielkie wydobycie prowadzono okresowo w części centralnej wysadu – w 2000 roku wydobyto 1,4 tys. t – później zaprzestano pozyskiwania soli potasowych z tej partii złoża. Obecnie w Polsce nie jest prowadzona eksploatacja soli potasowo-magnezowych.
Sole potasowe dokumentowane są do głębokości 1 200 m. Za minimalną miąższość złoża przyjmuje się 2 m, przy minimalnej średniej ważonej zawartości K2O w profilu złoża 8 %.
Wielkość zasobów soli potasowo-magnezowych zmieniła się nieznacznie w stosunku do 2010 roku (wzrost zasobów bilansowych o 0,73 mln t i zasobów pozabilansowych o 1,46 mln t w wyniku lepszego udokumentowania zasobów złoża Kłodawa 1 i włączenia zasobów dotychczas lokowanych w obrębie filarów ochronnych). Aktualny stan rozpoznania dotychczas udokumentowanych złóż w Polsce przedstawiono w tabeli 1.
W 2010 roku zasoby prognostyczne permskich soli potasowo-magnezowych (do głębokości 1 000 m) oszacowano na 719,44 mln t(1), w tym zasoby na obszarze wyniesienia Łeby wynoszą 619,44 mln t, zaś w obrębie wysadu kłodawskiego – 100 mln t. Zasoby perspektywiczne tych soli na terenie monokliny przedsudeckiej (w przedziale głębokości 1 000-2 000 m) oszacowano na 300 mln t.
Występowanie złóż soli potasowo-magnezowych w Polsce przedstawiono na mapie.
Wielkość zasobów i stan zagospodarowania poszczególnych złóż zestawiono w tabeli 2.
Opracował: Grzegorz Czapowski
(1) G. Czapowski, K. Bukowski 2011 – „Sól kamienna i sole potasowo-magnezowe” w "Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31 XII 2009 r." pod red. S. Wołkowicz, T. Smakowski, S. Speczik. PIG-PIB Warszawa.
