Zgodnie z nowelizacją Prawa geologicznego i górniczego z 27 lipca 2001 r. powierzono Instytutowi pełnienie funkcji państwowej służby geologicznej do czasu powołania samodzielnej służby, nie później niż do dnia 31.12.2003 r. W 2003 r. Sejm uznał jednak, że od chwili powołania Państwowy Instytut Geologiczny bardzo dobrze pełni funkcję państwowej służby geologicznej i bez zastrzeżeń wywiązuje się z powierzanych mu zadań. Z tych to względów Parlament zniósł ograniczenia czasowe dla pełnienia przez Instytut funkcji służby.

Ostatecznie w nowelizacji Prawa geologicznego i górniczego uchwalonej w dniu 9 czerwca 2011 r. zapisano, że służbę pełni Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy (art. 163) i określono, jakie zadania państwa wykonuje jako państwowa służba geologiczna.

dzien geologa18