Wyniki badań PIG oraz innych instytucji i towarzystw naukowych były od wielu lat publikowane w różnego typu wydawnictwach, brakowało jednak aktualnego, syntetycznego obrazu budowy geologicznej Polski. Z inicjatywy geologów zrzeszonych w Polskim Towarzystwie Geologicznym, w latach 1951–1960 opublikowano tomy wydawnictwa „Geologii Regionalnej Polski” obejmujące Karpaty, region lubelski i Sudety.

Prace wiertnicze, przede wszystkim te na obszarze Niżu Polskiego, dostarczały ogromną ilość materiału dokumentacyjnego, co powodowało opóźnienia w publikowaniu kolejnych tomów, szczególnie tomu dotyczącego Niżu Polskiego. W tej sytuacji Instytut uznał za swój obowiązek przygotowanie – wspólnie z geologami z innych ośrodków naukowych – dzieła pt. „Budowa Geologiczna Polski”.

Opracowanie składające się z 25 woluminów opublikowano w latach 1968–2004. Jego autorami byli pracownicy PIG oraz specjaliści z innych ośrodków naukowych. Jest to bardzo ważne ogniwo w wielkim dorobku polskiej geologii, który na przestrzeni dziesiątków lat pozostawiło po sobie kilka pokoleń geologów.