Finansowanie działalności PSH w 2021
W 2021 roku działalność państwowej służby hydrogeologicznej (PSH) prowadzona jest poprzez realizację 38 zadań, zorganizowanych w sześciu grupach tematycznych, powiązanych ze sobą organizacyjnie i merytorycznie (tab.1). Zakres rzeczowy prac obejmuje wszelkie czynności służące realizacji zadań państwowej służby hydrogeologicznej (PSH) zdefiniowane w ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne oraz rozporządzeniach wykonawczych.
Prace sfinansowane są ze środków budżetu państwa w ramach umowy dotacji celowej zawartej w dniu 9 marca 2021 r. pomiędzy Państwowym Instytutem Geologicznym – Państwowym Instytutem Badawczym (Dotowany) a Ministrem Infrastruktury (Dotujący).
Tab. 1. Zestawienie zadań PSH realizowanych w 2021 r.
Grupa zadań |
Nr zadania |
Tytuł zadania |
I |
Wykonywanie pomiarów, badań i obserwacji hydrogeologicznych, utrzymanie hydrogeologicznych urządzeń pomiarowych |
1 |
Prowadzenie pomiarów stanu zwierciadła wód podziemnych i wydajności źródeł w punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych (art. 380 pkt. 1) |
2 |
Utrzymanie systemu pomiarów automatycznych w monitoringu wód podziemnych, utrzymanie automatycznej aparatury pomiarowej i transmisji danych do MWP (art. 380 pkt 1 oraz art. 381) |
3 |
Kontrola terenowa pomiarów położenia zwierciadła wód podziemnych i wydajności źródeł, nadzór nad jakością danych pomiarowych, weryfikacja i gromadzenie wyników pomiarów (art. 380 pkt 1 i 2) |
4 |
Utrzymanie i rozwój systemu zarządzania jakością w zakresie prac terenowych objętych akredytacją (art. 380 pkt. 1 oraz art. 381) |
5 |
Monitoring wód podziemnych w strefach granicznych RP na potrzeby realizacji umów i współpracy międzynarodowej (art. 380 pkt. 1) |
6 |
Organizacja oraz prowadzenie monitoringu badawczego wód podziemnych w obszarach obciążonych silną antropopresją (art. 380 pkt. 1) |
7 |
Ocena dynamiki zasilania w punktach sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych (art. 380 pkt 1) |
8 |
Ocena stanu technicznego punktów sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych (art. 380 pkt 1 oraz art. 381) |
9 |
Utrzymanie i nadzór nad stacjami hydrogeologicznymi i infrastrukturą techniczną sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych (art. 380 pkt 1 oraz 381) |
10 |
Utrzymanie, naprawa i serwis sprzętu terenowego, laboratoryjnego i transportowego wykorzystywanego do realizacji zadań PSH (art. 381) |
11 |
Utrzymanie sprawności hydraulicznej i liczebności otworów hydrogeologicznych sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych (art. 381) |
II |
Gromadzenie, przetwarzanie, archiwizowanie oraz udostępnianie zgromadzonych informacji / prowadzenie i aktualizacja baz danych hydrogeologicznych |
12 |
Aktualizacja, weryfikacja i udostępnianie zasobów informacyjnych Centralnego Banku Danych Hydrogeologicznych (CBDH) (art. 380 pkt. 3 b) |
13 |
Aktualizacja i udostępnianie zasobów informacyjnych bazy danych MWP w zakresie monitoringu stanu ilościowego (art. 380 pkt 3 d) |
14 |
Aktualizacja, weryfikacja i udostępnianie zasobów informacyjnych bazy danych zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych dla obszaru Polski (art. 380 pkt. 2 oraz 3a) |
15 |
Aktualizacja, weryfikacja, przetwarzanie i udostępnianie zasobów informacyjnych bazy danych Mapy hydrogeologicznej Polski (MHP) (art. 380 pkt. 3 c) |
16 |
Aktualizacja, przetwarzanie i udostępnianie zasobów informacyjnych bazy danych o Głównych Zbiornikach Wód Podziemnych (GZWP) (art. 380 pkt. 2 i 3) |
17 |
Aktualizacja, weryfikacja i udostępnianie zasobów informacyjnych zawartych w bazie danych zasobów eksploatacyjnych ujęć wód podziemnych Polski (art. 374 i 380 pkt. 3 a) |
18 |
Prowadzenie, aktualizacja oraz udostępnianie bazy danych o poborze rejestrowanym z ujęć wód podziemnych na podstawie oficjalnych danych krajowych (POBORY) (art. 380 pkt. 3 e) |
19 |
Aktualizacja i udostępnianie zasobów informacyjnych bazy danych znaczników środowiskowych wód podziemnych (art. 380 pkt. 2 i 3) |
20 |
Aktualizacja, przetwarzanie i udostępnianie zasobów informacyjnych bazy danych Jednolitych Części Wód Podziemnych (JCWPd) (art. 380 pkt. 3 f) |
21 |
Utrzymanie systemu gromadzenia i przetwarzania danych państwowej służby hydrogeologicznej (art. 380 pkt. 3) |
III |
Wykonywanie analiz i ocen hydrogeologicznych |
22 |
Opracowanie mapy rocznej sumy poboru rejestrowanego wód podziemnych w obszarach bilansowych i JCWPd wraz z wykazem wartości poboru rejestrowanego (art. 380 pkt. 4) |
23 |
Opracowanie mapy zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych w obszarach bilansowych i JCWPd wraz z wykazem ustalonych zasobów dyspozycyjnych (art. 380 pkt. 4) |
24 |
Analiza zmian dynamiki zwierciadła wód podziemnych na potrzeby oceny stanu ilościowego JCWPd (art. 380 pkt. 11) |
25 |
Opracowywanie i przekazywanie organom administracji publicznej komunikatów o bieżącej sytuacji hydrogeologicznej (art. 380 pkt. 4 oraz art. 387) |
26 |
Opracowywanie i przekazywanie organom administracji publicznej prognoz sytuacji hydrogeologicznej oraz ostrzeżeń przed niebezpiecznymi zjawiskami zachodzącymi w strefach zasilania lub poboru wód podziemnych (art. 380 pkt. 5, 6 i 7 oraz art. 387 |
27 |
Ocena wpływu aktualnych warunków hydrogeologicznych na stan ekosystemów lądowych zależnych od wód podziemnych (ELZPd) (art. 380 pkt. 8 i 9) |
28 |
Opracowanie modeli numerycznych dla JCWPd zagrożonych nieosiągnięciem celów środowiskowych, o stanie słabym oraz JCWPd proponowanych jako transgraniczne (art. 380 pkt. 9) |
29 |
Prowadzenie działań zespołu ds. badań zasięgów zanieczyszczeń zaistniałych w wyniku zdarzeń incydentalnych, awarii lub katastrof (art. 380 pkt. 7 i 8) |
30 |
Aktualizacja warstw informacyjnych bazy danych GIS MHP w zakresie hydrodynamiki GUPW i lub PPW (art. 380 pkt 8 i 9) |
31 |
Identyfikacja występowania procesów ingresji lub ascenzji wód słonych i zmineralizowanych oraz innych wód zdegradowanych do użytkowych poziomów wodonośnych (art. 380 pkt 7 i 8) |
32 |
Ocena wpływu prognozowanego na lata 2030 - 2050 r. przebiegu ekstremalnych zjawisk klimatycznych na stan wód podziemnych i dostępność ich zasobów dla zagospodarowania w zróżnicowanych warunkach hydrogeologicznych (art. 380 pkt. 5, 9, 11) |
IV |
Koordynacja zadań PSH, prowadzenie działań informacyjnych i edukacyjnych |
33 |
Strefy ochronne ujęć wód podziemnych - analiza ryzyka i projektowanie. Poradnik metodyczny (część 2) (art. 380 pkt 11) |
34 |
Opracowanie, publikacja oraz dystrybucja kwartalnych biuletynów informacyjnych wód podziemnych oraz roczników hydrogeologicznych (art. 380 pkt. 10 oraz art. 387) |
35 |
Organizacja i nadzór prac związanych z realizacją zadań PSH, opracowanie i dystrybucja Biuletynów PSH, koordynacja prac związanych z przygotowywaniem danych na potrzeby raportowania, udział w pracach grup roboczych przy KE (art. 369 i 380) |
V |
Mapa hydrogeologiczna Polski „pierwszy poziom wodonośny – występowanie i hydrodynamika" |
|
36 |
Opracowanie warstw informacyjnych „pierwszy poziom wodonośny – występowanie i hydrodynamika” na obszarze 20 arkuszy Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000 wraz z wprowadzeniem do bazy danych GIS MHP (część 1) (art. 369) |
VI |
Reambulacja dokumentacji hydrogeologicznych ustalających zasoby dyspozycyjne wód podziemnych wykonanych przed 2012 r. |
|
37
|
Wykonanie dokumentacji wymagających reambulacji na obszarach priorytetowych w zasięgu działalności RZGW Kraków i Szczecin (art. 369) |
38
|
Wykonanie programów prac na potrzeby opracowania dokumentacji wymagających reambulacji na obszarach priorytetowych (art. 369)
|
W ramach umowy dotacji celowej w 2021 r. ze środków budżetu państwa realizowane są następujące zadania podlegające Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 maja 2021 r. w sprawie działań informacyjnych podejmowanych przez podmioty realizujące zadania finansowane lub dofinansowane z budżetu państwa lub z państwowych funduszy celowych (Dz. U. 2021 poz. 305):
Zadanie 5: Monitoring wód podziemnych w strefach granicznych RP na potrzeby realizacji umów i współpracy międzynarodowej (art. 380 pkt 1)
Zadanie, o charakterze pracy ciągłej, obejmuje prowadzenie pomiarów i obserwacji hydrogeologicznych w sieci monitoringu badawczego wód podziemnych w strefach przygranicznych Polski. W 2021 r. kontynuowane są prace związane ze zwiększeniem liczebności punktów sieci monitoringu badawczego wód podziemnych (tj. w ramach nakładów inwestycyjnych wykonanie co najmniej 2 nowych piezometrów) w wybranych rejonach strefy przygranicznej Polski. Nowe 2 piezometry zostaną wykonane w strefie przygranicznej Polski z Niemcami. Liczebność punktów obserwacyjnych monitoringu badawczego wód podziemnych PSH w obszarach przygranicznych Polski pozostaje niewystarczająca, dlatego istnieje potrzeba włączania nowych punktów obserwacyjnych. Również w następnych latach planowany jest dalszy rozwój sieci monitoringu badawczego w wybranych obszarach przygranicznych pań
Kwota finansowania zadania: 975 000 zł
Zadanie 9: Utrzymanie i nadzór nad stacjami hydrogeologicznymi i infrastrukturą techniczną sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych (art. 380 pkt 1 oraz 381)
Zadanie ma charakter pracy ciągłej i obejmuje utrzymanie naziemnej infrastruktury technicznej sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych w stanie umożliwiającym prawidłowe prowadzenie pomiarów i badań w stacjach hydrogeologicznych, w tym: prowadzenie pomiarów stanu zwierciadła wód podziemnych, wydajności źródeł, wykonywanie pompowań oczyszczających i pobór próbek wody. W ramach zadania wykonywane są prace modernizacyjne, remontowe, konserwacyjne i porządkowe na stacjach hydrogeologicznych sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych. Finansowane jest także utrzymanie punktów sieci w zakresie opłat za dzierżawy, energię elektryczną oraz inne usługi i dostawy niezbędne dla prawidłowego prowadzenia badań monitoringowych. Oprócz prac związanych z bieżącym funkcjonowaniem sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych, wykonywane są także nowe obiekty infrastruktury stacji hydrogeologicznych takie jak ogrodzenia terenu lub infrastruktura techniczna otworów obserwacyjnych. W 2021 r. przewidziane jest wykonanie ogrodzeń 3 stacji hydrogeologicznych (Zalesie, Leszna Góra i Książ Wielki).
Kwota finansowania zadania: 930 000 zł
Zadanie 10: Utrzymanie, naprawa i serwis sprzętu terenowego, laboratoryjnego i transportowego wykorzystywanego do realizacji zadań PSH (art. 381)
Zadanie realizowane jest sposób ciągły. Jego celem jest utrzymanie i uzupełnianie sprzętu badawczo-pomiarowego, terenowego i laboratoryjnego w odpowiednim stanie umożliwiającym wykonywanie zdań PSH. Prace są podejmowane w wyniku bieżącej oceny stanu technicznego sprzętu badawczego i pomiarowego, zainstalowanego w punktach badawczych sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych oraz sprzętu terenowego, laboratoryjnego i informatycznego wykorzystywanego do realizacji zadań PSH. W ramach realizacji zadania, poza bieżącym serwisem i naprawami sprzętu, realizowane są również zakupy uzupełniające. W 2021 r. zakupy inwestycyjne obejmują m.in. destylarkę do wody super-czystej, pompy głębinowe i agregaty prądotwórcze.
Kwota finansowania zadania: 300 000 zł
Zadanie 11: Utrzymanie sprawności hydraulicznej i liczebności otworów hydrogeologicznych sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych (art. 381)
Zadanie jest stałym elementem prac państwowej służby hydrogeologicznej związanych z funkcjonowaniem sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych. Celem zadania jest utrzymanie otworów obserwacyjnych we właściwym stanie technicznym poprzez realizację prac renowacyjnych, rekonstrukcyjnych i instrumentacyjnych na otworach, wykonywanie otworów zastępczych za otwory niesprawne lub o znacznie pogorszonym stanie technicznym oraz wykonywanie nowych otworów w lokalizacjach dotychczas nie objętych monitoringiem wód podziemnych. Zakres zadania obejmuje prace projektowe i dokumentacyjne realizowane przez uprawnionych geologów oraz roboty geologiczne i prace techniczne wykonywane głównie przez dedykowany do tego celu Zespół ds. wierceń. Każdego roku wykonywanych jest około 15-20 nowych otworów sieci obserwacyjno-badawczej wód podziemnych.
Kwota finansowania zadania: 979 900 zł
Zadanie 21: Utrzymanie systemu gromadzenia i przetwarzania danych państwowej służby hydrogeologicznej (art. 380 pkt. 3)
Głównym celem zadania jest bieżące administrowanie oraz realizowanie niezbędnego zakresu modernizacji hydrogeologicznych baz prowadzonych i administrowanych przez PSH oraz aplikacji je obsługujących, które definiuje się dalej jako system gromadzenia i przetwarzania danych państwowej służby hydrogeologicznej (dalej: System). System obejmuje także powiązane merytorycznie z bazami danych mniejsze zbiory danych dziedzinowych wynikające z realizacji pozostałych zadań PSH.
Celem zadania jest również zapewnienie utrzymania dla infrastruktury informatycznej, na której fizycznie są zainstalowane, utrzymywane i archiwizowane bazy danych PSH, aplikacje i zbiory danych, a także tej infrastruktury, która bezpośrednio warunkuje korzystanie z powyższych zasobów oraz jest niezbędna dla wykonywania wszystkich zadań PSH. Zadanie uwzględnia również potrzeby inwestycyjne w zakresie rozbudowy infrastruktury informatycznej oraz cyklicznej wymiany jej elementów dla stabilnego działania systemu. W 2021 r. w ramach zakupów inwestycyjnych realizowany jest zakup serwera.
Kwota finansowania zadania: 3 353 000 zł