Systematyczna aktualizacja informacji dotyczących stanu rozpoznania zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych w Polsce jest jednym ze stałych zadań państwowej służby hydrogeologicznej a od 1.01.2024 r. zadań państwowej służby geologicznej, określonych w ustawie Prawo wodne. Prace te są niezbędne dla prowadzenia zrównoważonej gospodarki wodnej (art. 380 pkt. 2 oraz 3a ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne).

Sporządzenie informacji o stanie rozpoznania i zagospodarowania zasobów zwykłych wód podziemnych wymaga zestawienia aktualnego stanu udokumentowania zasobów dyspozycyjnych określonych w trybie zgodnym z ustawą Prawo geologiczne i górnicze (jedynie na niespełna 1% powierzchni kraju, w obszarach nie objętych udokumentowaniem hydrogeologicznym funkcjonują zasoby perspektywiczne oszacowane metodami uproszczonymi).

• opracowania wykazu zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych w obszarach bilansowych,
• opracowania wykazu zasobów dostępnych w jednolitych częściach wód podziemnych (JCWPd),
• opracowania mapy zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych w obszarach bilansowych; prezentacja w skali 1:800 000,
• opracowania mapy zasobów wód podziemnych dostępnych do zagospodarowania w jednolitych częściach wód podziemnych (JCWPd); prezentacja w skali 1:800 000,
• planowania prac dotyczących rozpoznawania zasobów i przeprowadzania bilansów w rejonach wodnogospodarczych,dokonywania oceny stanu ilościowego wód podziemnych.

Na potrzeby bilansowania wód podziemnych regiony wodne, administrowane przez regionalne zarządy gospodarki wodnej (RZGW), są podzielone na obszary bilansowe, które zostały podzielone na mniejsze jednostki – rejony wodnogospodarcze (PIG, 2007). Przebieg granic obszarów bilansowych oraz rejonów wodnogospodarczych, z uwzględnieniem warunków hydrogeologicznych, dostosowany jest do przebiegu granic zlewni znajdujących się w komputerowej Mapie Podziału Hydrograficznego Polski w skali 1:50 000, stanowiącego materiał referencyjny.

Obszar kraju jest aktualnie (stan na 31.12.2023 r.) podzielony na 109 obszarów bilansowych wód podziemnych, obejmujących łącznie 694 jednostki bilansowe niższego rzędu, tj. rejony wodnogospodarcze. Baza danych zawiera informacje atrybutowe i geometryczne dotyczące obszarów o udokumentowanych zasobach dyspozycyjnych w latach 1994-2023. Struktura bazy pozwala na aktualizację stanu rozpoznania i wysokości zasobów oraz uwzględnia dokumentacje wykonywane w kolejnych latach.

W 2023 r. wprowadzono do bazy dane o trzech reambulowanych dokumentacjach hydrogeologicznych, zatwierdzonych decyzją administracyjną przez ministra właściwego do spraw środowiska:

• Dodatek do dokumentacji hydrogeologicznej zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych zlewni Iny, Płoni i Gowienicy, w zakresie ustalenia zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych piętra kredowego obszaru bilansowego zlewni Gowienicy, zatwierdzony decyzją DGK-WD-I.731.17.2022.AK z dnia 16.02.2023 r.;
• Dokumentacja hydrogeologiczna ustalająca zasoby dyspozycyjne wód podziemnych obszaru bilansowego zlewni Dziwny, zatwierdzona decyzją DGK-WD-I.731.18.2022.MJe z dnia 6.03.2023 r.;
• Dokumentacja hydrogeologiczna ustalająca zasoby dyspozycyjne wód podziemnych obszaru bilansowego zlewni górnej Wisły, Soły, Skawy i Czadeczki, zatwierdzona decyzją DGK-WD-I.731.13.2022.AK z dnia 6.03.2023 r.

Równolegle prowadzono prace nad zmianą graficzną oraz zawartością informacyjną mapy stanu rozpoznania zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych w Polsce. Zaktualizowana została usługa WMS prezentującą zasięgi zatwierdzonych dokumentacji hydrogeologicznych oraz usługa prezentującą zasięgi obszarów bilansowych wraz z atrybutami. Przygotowano usługę WFS na potrzeby systemu SIGW.

Na bieżąco prowadzono również udostępnianie zasobów informacyjnych z bazy danych ZASOBY (na wniosek, zgodnie z procedurami NAG oraz do realizacji bieżących zadań służby. Zaktualizowane informacje z bazy ZASOBY są dostępne na stronie portalu HydroGeoPortal, gdzie dane prezentowane są w formie usług geoinformacyjnych WMS. W 2023 r. dla usług ZASOBY zarejestrowano ponad 24 tys. wizyt, 444 tys. „żądań/zapytań” oraz 1.7 GB pobranych danych.

Tekst: Grzegorz Mordzonek, Elżbieta Przytuła

Przeczytaj artykuł w Przeglądzie Geologicznym na temat pdf Modernizacja bazy danych GIS „Zasoby dyspozycyjne wód podziemnych” – założenia metodyczne, aktualny stan realizacji (583 KB) .

Udostępnianie danych

Przeglądanie danych hydrogeologicznych

Kontakt

Zakład odpowiedzialny za prowadzenie Bazy w PIG-PIB: Zakład Rozpoznawania i Ochrony Wód Podziemnych

kierownik tematu „Aktualizacja, weryfikacja i udostępnianie zasobów informacyjnych bazy danych zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych dla obszaru Polski”: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.