PIG-PIB na WGEXT Annual Meeting 2018

W dniach 16-19 kwietnia w Kopenhadze odbyło się spotkanie Grupy Roboczej ds. skutków eksploatacji osadów morskich na ekosystem morski (Working Group on the Effects of Extraction of Marine Sediments on the Marine Ecosystem - WGEXT). Grupa działa w ramach Międzynarodowej Rady Badań Morza (The International Council for the Exploration of the Sea - ICES).

W spotkaniu wzięło udział 16 osób, m. in. z Danii, Wielkiej Brytanii, Holandii, Belgi, Francji, Szwecji, Islandii, Finlandii i USA. Polskę reprezentował dr inż. Mateusz Damrat z Oddziału Geologii Morza PIG-PIB. Głównymi organizatorami tegorocznego wydarzenia było Duńskie Ministerstwo Środowiska i Żywności – Duńska Agencja Ochrony Środowiska (Ministry of Environment and Food of Denmark - The Danish Environmental Protection Agency). Coroczne spotkania WGEXT są platformą wymiany informacji naukowych oraz doświadczeń związanych z eksploatacją kruszyw morskich w różnych krajach.

W trakcie spotkania poruszano różnorodne tematy związane z eksploatacją surowców w obszarach morskich państw należących do grupy. Omówiono ogólne tendencje i uwarunkowania takich działań w poszczególnych krajach. Dużo uwagi poświęcono sprawie refulacji plaż, czyli pracom mającym na celu ich poszerzanie przez przetransportowanie piasku z dna akwenu na brzeg. Dyskutowano o opracowaniu wytycznych dla państw europejskich dotyczących eksploatacji kruszywa morskiego. Poruszono kwestię monitoringu środowiska morskiego oraz współpracę z grupą OSPAR (mechanizm, za pomocą którego 15 rządów i UE współpracuje w celu ochrony środowiska morskiego północno-wschodniego Atlantyku) i grupą HELCOM (Komisja Ochrony Środowiska Morskiego Bałtyku, zwana też Komisją Helsińską). Efektem prac zespołu będzie wydanie corocznego raportu grupy WGEXT. Raporty z lat poprzednich są dostępne na stronach ICES: Raporty WGEXT.

Na tegorocznym spotkaniu omówiono również kwestie praw do dna morskiego oraz wysokości opłat koncesyjnych i eksploatacyjnych stosowanych w poszczególnych krajach. Tematem dyskusji była też potencjalna sytuacja, gdy to podmiot prywatny będzie finansował badania dna morskiego (co zostało uznane za rozwiązanie mało transparentne) oraz kwestie związane z oceną środowiskową działań (np. przygotowanie raportów oddziaływania na środowisko realizowanych przedsięwzięć).

Podczas spotkania Hans Ort (pracownik Duńskiego EPA) wygłosił prezentację na temat budowy i zagospodarowania sztucznej wyspy Peberholm o powierzchni 1,3 km2 i długości 4 km, niezbędnej do powstania mostu łączącego Danię i Szwecję. Wyspa była tworzona od 1995 roku poprzez refulację surowców z dna morza, a jej „otwarcie” miało miejsce 1 lipca 2000. Do budowy wyspy wykorzystano ok. 11 mln m3 materiału. Wyspa nie została zasiedlona ani nie wprowadzono na nią roślinności – wszelkie kwestie siedliskowe i środowiskowe pozostawiono wyłącznie naturze. Okazało się, że po 12 latach pojawiły się tam krzewy, a drzewa wyrosły po 15 latach od ukończenia budowy sztucznej wyspy. Obecnie znajduje się tam już ponad 500 gatunków roślin. Po wykładzie uczestnicy spotkania mogli przekonać się o tym na własne oczy, podczas wizji lokalnej.

1

Uczestnicy spotkania podczas wizytacji sztucznej wyspy Peberholm, w tle Øresundsbron (Most nad Sundem)

2

Wyspa Peberholm stała się ostoją dla ptactwa z powodu braku jakichkolwiek drapieżników

Spotkanie przyczyni się niewątpliwie do lepszego rozpoznania kwestii związanych z użytkowaniem dna morskiego, w tym eksploatacji surowców.

Redakcja