50-lecie Stowarzyszenia Europejskich Służb Geologicznych EuroGeoSurveys oraz 50. Walne Spotkanie i Warsztaty Dyrektorów EGS

W marcu 2021 r. odbyły się 50-te Walne Spotkanie oraz Warsztaty Dyrektorów Stowarzyszenia EGS, w którym wzięli udział przedstawiciele 30 spośród 38 służb geologicznych. W obu spotkaniach Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy reprezentował zastępca dyrektora ds. służby geologicznej dr Andrzej Głuszyński.

Stowarzyszenie EGS funkcjonuje od roku 1971 roku, kiedy to utworzono pierwszą grupę dyskusyjną Western European Geological Surveys (WEGS), obejmującą krajowe badania geologiczne Europy Zachodniej i Skandynawii, a także Cypru, Grecji i Turcji. Pierwsze oświadczenie wydane przez WEGS, w imieniu swoich 21 członków, pod tytułem „Geology and the Environment in Western Europe” stanowiło kluczowy etap w rozwoju EGS. Na początku lat 90. liczba członków wzrosła do 30, a grupa dyskusyjna znana była jako Forum of European Geological Surveys (FOREGS). W 1995 roku EuroGeoSurveys było oficjalnie zarejestrowane jako międzynarodowe stowarzyszenie non-profit. Obecnie EGS zrzesza 38 europejskich służb geologicznych i kilka tysięcy ekspertów prowadzących różne badania regionalne w Europie.

Walne Spotkanie Dyrektorów zostało poprzedzone warsztatami dla dyrektorów, które odbyły się 16 marca 2021 r. Pierwsza część warsztatów poświęcona była planowanemu programowi Coordination and Support Action (CSA), który ma być następcą programu GeoERA. Zaprezentowano pierwsze wyniki prac grup roboczych, zmierzające w kierunku utworzenia struktury programu oraz opracowania jego budżetu. Omówiono kluczowe etapy dalszego rozwoju programu: określenie pakietów roboczych, zadań i rezultatów, rozwój budżetu w odniesieniu do strategicznych celów CSA oraz określenie zaangażowania służb geologicznych w proces tworzenia projektu.

Spotkanie EGS

EGS

Oba spotkania miały formę telekonferencji z powodu trwającej pandemii koronawirusa

W drugiej części warsztatów omówiono dokument Strategic Research & Innovation Agenda (SRIA), który określa priorytetowe kierunki badawcze i działania innowacyjne, jakie powinny być podejmowane przez służby geologiczne w ramach wspólnych projektów pan-europejskich.

Sekretarz Generalny przedstawił informację o trwających od 2019 roku pracach nad dokumentem, które potwierdzały dobrą współpracę i duże zaangażowanie wszystkich służb geologicznych. Dokument został dobrze przyjęty przez uczestników spotkania, którzy wskazywali na jego zbieżność ze strategiami poszczególnych służb geologicznych. Stwierdzono, że powinien to być „żywy dokument”, który z pewnością będzie wymagał aktualizacji za 2-3 lata. Główne założenia zawarte w dokumencie SRIA będą uwzględniane przy przygotowywanej obecnie strategii PIG-PIB.

Walne Zgromadzenie miało miejsce 24 marca 2021 roku i przewodniczył mu Prezydent EGS Ralph Watzel z niemieckiego BGR. Podczas spotkania dyrektorzy EGS dokonali wyboru nowego Sekretarza Generalnego na lata 2021-2025. Spośród 18 przesłanych zgłoszeń do finalnego głosowania wytypowane zostały 3 osoby najbardziej odpowiadające profilowi kandydata. W ostatniej chwili jedna osoba wycofała się, a głosy na pozostałe dwie były niemalże rozłożone po równo, na skutek czego na stanowisko Sekretarza Generalnego została wybrana Pani Julie Hollis, która jeżeli podejmie się stanowiska, zastąpi dotychczasowego Sekretarza Generalnego EGS Slavko Solara.

W ramach Zgromadzenia koordynator programu GeoERA, Joop Hasselmann TNO (Holenderska Organizacja Zastosowań Nauki) przedstawił stan realizacji 15 projektów realizowanych w zakresie programu. Program GeoERA zakończy się w tym roku, a jego wyniki zostaną zaprezentowane w styczniu 2022 r. podczas obchodów 125 rocznicy powstania Belgijskiej Służby Geologicznej.

Ponadto podczas spotkania omawiano bieżące sprawy, w tym zmiany statutu EGS i utworzenie nowej grupy eksperckiej ds. dziedzictwa kulturowego (Geoheritage Expert Group), a także wybrano nowych członków komisji ds. audytu.

Ze względu na potrzebę dalszych, pilnych ustaleń dotyczących projektu Coordination and Support Action (CSA) uzgodniono zwołanie nadzwyczajnego spotkania dyrektorów w terminie maj - czerwiec 2021 r.

Sekretariat przypomniał, że obchody 50-lecia EGS-u odbędą się w marcu 2022 roku w Brukseli i połączone będą z konferencją na wysokim szczeblu w celu zaprezentowania najważniejszych osiągnięć naukowych i społecznych, wynikających ze współpracy pomiędzy europejskimi służbami geologicznymi.

Tekst: Marta Banasiewicz, Andrzej Głuszyński