Materiały informacyjne służby geologicznej – prawo wodne

Celem niniejszej pracy jest określenie stopnia zagrożenia i degradacji wód podziemnych rejonu częstochowsko-zawierciańskiego, hydrogeologicznie odkrytego, poddanego intensywnej antropopresji.

Wśród krajów europejskich Polska należy do grupy krajów ubogich w zasoby wodne. W przeliczeniu na jednego mieszkańca nasze zasoby wody są 3 do 5 razy mniejsze niż w krajach takich jak Niemcy, Francja, a także w krajach rejonu śródziemnomorskiego – w Hiszpanii i Włoszech. W Polsce wody podziemne stanowią ponad 50 % wód pobieranych na cele komunalne, przemysłowe i rolnicze, pozostała część to wody powierzchniowe często o złej jakości i wymagające kosztownego uzdatniania.

Możliwości znaczącego zwiększenia zasobów wody są bardzo ograniczone, jednak nawet niewielki ich wzrost, szczególnie w przypadku wód podziemnych jest nie tylko bardzo pożądany, ale także realnie możliwy. Jednym ze sposobów zwiększenia zasobów wód są działania zmierzające do zwiększenia retencji, zarówno powierzchniowej jak i podziemnej.

Informator państwowej służby hydrogeologicznej został opracowany w Programie Zagrożenia i Ochrona Wód Podziemnych w Państwowym Instytucie Geologicznym – Państwowym Instytucie Badawczym (PIG-PIB) na zamówienie Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej (KZGW).

Przedstawiono w nim część zagadnień opracowanych w latach 2015–2016 na potrzeby realizacji zadania państwowej służby hydrogeologicznej (PSH) pt. „Wyznaczenie ekstremalnych stanów wód podziemnych w Polsce w zapisie stacjonarnych obserwacji wahań położenia zwierciadła wody” (Raport z zadania nr 29 PSH, 2017).

Udokumentowanie i ustanowienie obszarów ochronnych GZWP jest również jednym ze sposobów realizacji ustaleń Prawa wodnego i spełnieniem wymogów określonych w Ramowej Dyrektywie Wodnej, w których nakłada się na państwa członkowskie Unii Europejskiej, w tym na instytucje odpowiedzialne za gospodarowanie wodami,obowiązek opracowania i wdrożenia programów ochrony wód podziemnych dla osiągnięcia ich dobrego stanu.W tym zakresie należy uznać, że przyjęte cele ochrony GZWP spełniają, a nawet wykraczają poza podstawowe założenia RDW, wskazując priorytety w sytuacji zagrożenia deficytem zasobów wód podziemnych w wyniku konfliktu potrzeb wodnych, środowiskowych i społeczno-gospodarczych. Wysokie wymagania ochrony ilościowej i jakościowej GZWP wynikają zatem z ich szczególnego statusu. Wskazania ochronne, indywidualnie ustalane dla poszczególnych zbiorników, powinny także uwzględniać powszechnie obowiązujące programy działań ochrony wód podziemnych zgodne z celami RDW i wynikające z krajowych przepisów prawnych.

Informator państwowej służby hydrogeologicznej pt.:Informator państwowej służby hydrogeologicznej pt.:„Ekstremalnie wysokie stany wód podziemnych w Polsce w latach 1981–2015” powstał w Programie Hydrogeologia i Środowisko w Państwowym Instytucie Geologicznym– Państwowym Instytucie Badawczym (PIG-PIB) na zamówienie Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej (KZGW). Przedstawiono w nim część zagadnień opracowanych w latach 2015–2017 w ramach realizacji zadania państwowej służby hydrogeologicznej (PSH) pt.: „Wyznaczenie ekstremalnych stanów wód podziemnych w Polsce w zapisie stacjonarnych obserwacji wahań położenia zwierciadła wody” (Raport..., 2018). Niektóre z obliczeń, związane z analizą występowania ekstremalnych stanów wód podziemnych,zlecono firmie Statsoft Polska i wykonał je pan Paweł Januszewski, któremu składa się podziękowania za ten istotny wkład w powstałe opracowanie.